Op deze page heb ik de meeste artikelen geplaatst die jaren geleden op http://www.dataweb.nl/~keesb/ te vinden waren omdat ik ze van belang acht. De artikelen bevatten OCR fouten en die heb ik niet gecorrigeerd. Hier en daar is een link in de tekst aangebracht door mij naar relevante teksten/pagina's.
Het Parool, 20 maart '91 Het Parool, 20 april '91 Het Beste I, Okt. '91 Het Beste II, Okt. '91 De Gooi en Eemlander, 27 maart '93 Nieuwe Revu I, 13 juni '91 Nieuwe Revu II, 13 juni '91 Volkskrant, 25 januari 1997
Het Parool, 20 maart '91
Modieuze dekmantel van sekte Scientology. Ook sektes moeten met hun tijd mee, beseffen de volgelingen van L. Ron Hubbard, oprichter van de omstreden Scientology Kerk. Derhalve is nu met het bedrijf Silhouet de modieuze weg van de management consultancy ingeslagen. De nieuwe doelgroep: sollicitanten en werknemers waar de baas niet zo tevreden over is. door BART MIDDELBURG Anderhalve maand geleden plaatste het bedrijf G & B Computers in Hoofddorp in een aantal kranten een personeelsadvertentie waarin een computertechnicus, een administratief medewerker en een verkoper werden gevraagd. Behalve sollicitanten meldde zich daarop in Hoofddorp ook Manuel Nugteren van Silhouet Management Consultants, gevestigd aan de Stadhouderskade 159 in Amsterdam. Nugteren bood G & B een 'universeel bruikbare technologie om een onderneming met succes te runnen': de Oxford Capacity Analysis (OCA). De OCA, aldus de fraaie brochure die hij bij G & B achterliet, is een 'bijzonder nauwkeurige persoonlijkheidstest die met groot succes wordt gebruikt door bedrijven overal ter wereld bij de selectie van nieuw of bestaand personeel'. Werkgevers maken volgens Silhouet nog wel eens de vergissing sollicitanten aan te nemen op grond van een sollicitatiegesprek. Helemaal fout. aldus de brochure. want slechts met de OCA kan 'achter het masker' van de sollicitant worden gekeken. Wat draagt de persoon, die tijdens het gesprek zo energiek, zelfverzekerd en welsprekend overkwam, daadwerkelijk bij? Zal er echt wat uit zijn handen komen? Hoeveel stress kan hij hebben? En hoe zit het met zijn verantwoordelijkheidsgevoel en loyaliteit ten opzichte van het bedrijf? De OCA kan u deze informatie verschaffen." Zodra sollicitanten de test hebben ondergaan wordt de aldus verkregen informatie door zowel een computer als een 'testevaluator' van Silhouet verwerkt en nog geen 24 uur later krijgt de werkgever 'een haarscherp beeld van de sollicitant' toegefaxd. Verlies Een op de twintig grote Amerikaanse bedrijven maakt volgens Silhouet al gebruik van de OCA en niet alleen voor het testen van sollicitanten: ook bestaand personeel kan uiteraard worden getest. Recent onderzoek heeft volgens Silhouet namelijk uitgewezen 'dat de meeste bedrijven ruwweg de helft van hun winst verliezen door menselijke ondoelmatigheid'. Ondoelmatige werknemers dienen derhalve gelokaliseerd te worden; evenals trouwens werknemers die wel 'naar behoren functioneren, maar waar nog veel meer uitgehaald zou kunnen worden'. Het heeft volgens Silhouet weinig nut zulke werknemers naar 'allerlei interessante algemene cursussen' te sturen. "Dat zal hem niet of nauwelijks helpen. Wat de persoon nodig heeft is een individueel, persoonsgericht trainingsprogramma, zodat hij leert zijn eigen capaciteiten beter te benutten." Bij G & B Computers werkte aanvankelijk noch Nugteren - een in een onberispelijk pak gestoken manager van een jaar of 25 - noch het hier en daar hoge metafysische gehalte van de Silhouet-brochure enige argwaan. "Nee, er zijn wel meer van dat soort consultancy-bureaus actief. Bovendien wist ik dat een ander computerbedrijf al met Silhouet in zee was gegaan, dus dan denk je: dat zal wel goed ziten.", zegt een van de G & B-directeuren. Kleine lettertjes Tot uit de kleine lettertjes helemaal onderaan de Oxford Capacity Analysis bleek dat het copyright van de test bij wijlen L. Ron Hubbard berust, oprichter van de omstreden Church of Scientology. Lafayette Ron Hubbard stichtte de Scientology Kerk begin jaren vijftig in Amerika na een mislukte carriere als science-fictionschrijver. Als filosofische grondslag voor zijn sekte ontwierp hij een theorie die het beste kan worden omschreven als pseudo-psychologische wartaal. Bron van alle aardse ellende, maar ook van al het leed elders in het melkwegstelsel waren volgens Hubbard de engrammen: de geestelijke ballast die mensen met zich mee moeten torsen uit hun vorige levens als Mossel, Huiler, Luiaard, dan wel Aap. Ook Xenu, die 75 miljoen jaar geleden over negentig planeten regeerde, heeft heel wat hedendaagse misere op zijn geweten. Oudere lezers zullen zich ongetwijfeld nog herinneren hoe hij de aardbewoners destijds in kraters bijeen dreef, teneinde ze in het kader van de geboortebeperking met thermonucleaire stralen om het leven te brengen. De Scientology Kerk houdt nu al decennia lang vol dat ontsnapping aan die destructieve erfenis slechts mogelijk is door tegen betaling van veel geld veel cursussen te volgen. In eerste instantie zijn dat doorgaans 'communicatie-oefeningen' alsmede 'objectieve processen', waarbij de 'student' onder meer uren achtereen 'Vliegen vogels?' moet zeggen, om zich ten slotte de bekwaamheid te verwerven tegen een asbak te praten, een en ander uiteraard onder toezicht van een terzake kundige. 'Brug naar Clear' Wie dan nog niet is afgehaakt kan zich op de door Hubbard ontworpen Brug naar Clear begeven, een eindeloze reeks vervolg-cursussen aan het eind waarvan de felbegeerde staat van clear gloort. Over dat begrip zijn de meningen altijd sterk verdeeld geweest. Aanvankelijk heette het dat wie eenmaal clear was, zou genezen van ziektes waarvoor de officiele medische wetenschap nog geen remedie heeft gevonden (zoals leukemie), nieuwe tanden zou krijgen en circa vierhonderd jaar oud zou kunnen worden. Dat laatste kon Scientology echter onmogelijk volhouden nadat grondlegger Hubbard zelf op 1 januari 1986 op slechts 74-jarige leeftijd was overleden. De aanhangers van Hubbard worden verondersteld zich zowel mentaal als financieel volledig over te leveren aan de sekte. Slechts een enkele uitverkorene bereikt de staat van clear, maar de meeste Scientologen zijn gedoemd hun leven lang cursussen te volgen en tienduizenden guldens te spenderen, teneinde ooit eens van de vloek van Xenu te worden verlost. ln onder meer Australie en Engeland is Scientology in het verleden verboden geweest. De afgelopen jaren zijn ook in Italie, Spanje en Frankrijk door justitie maatregelen tegen de sekte genomen. In Italie werd een groot aantal vestigingen gesloten wegens onder meer het financieel uitkleden van geestelijk gehandicapten. In Spanje werd zelfs ds Heber Jentzsch - internationaal president van de beweging - aangehouden op verdenking van oplichting. Midden vorig jaar werd de leiding van de Franse Scientology Kerk aangehouden nadat een sektelid onder verdachte omstandigheden om het leven was gekomen. E-meter Ook in Nederland zijn gevallen bekend waarin grof misbruik van mensen is gemaakt. Een paar jaar geleden maakte Scientology een man met een aangeboren hersenafwijking zeventien duizend gulden afhandig. In 1984 oordeelde de Sektencommissie uit de Tweede Kamer dat Scientology met het gebruik van de beruchte E-meter (een soort leugendetector) 'belangrijke grondrechten' aantast. Mede dankzij de ruime opvattingen over godsdienstvrijheid die in Nederland heersen, is Scientology hier echter nog nooit in zulke grote problemen gekomen als in het buitenland het geval is geweest. Traditioneel werft de sekte in Nederland door mensen op straat, bij voorkeur in de omgeving van het hoofdkantoor aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam, een 'gratis persoonlijkheidstest ' aan te bieden. Uit die test blijkt onveranderlijk dat betrokkene er zeer ernstig aan toe is en dat dringend 'persoons-training' gewenst is, te beginnen met 'communicatie-oefeningen'. Nadat de naam Scientology zodanig besmet was geraakt dat in het ronselen met de 'gratis persoonlijkheidstest' de klad was gekomen, werd in 1985 al het 'afkickcentrum' Narconon opgericht, en is nu kennelijk de eigentijdse weg van de managementconsultancy ingeslagen. Het fenomeen van de persoonlijkheidstest (volgens schattingen gebruikt maar liefst vijftig procent van de bedrijven in Groot Brittannie dergelijke tests bij de beoordeling van sollicitanten en personeel) werd twee weken geleden in het weekblad Intermediair nog onomwonden omschreven als 'wiskundig drijfzand'. Als Silhouet Management Consultants een zoveelste dekmantel is van Scientology dan is drijfzand echter nog een tamelijk milde omschrijving van de Oxford Capacity Analysis, waarvan binnen de testbranche overigens niemand ooit heeft gehoord. In dat geval leveren werkgevers sollicitanten en werknemers over aan een omstreden sekte zonder zich daar bewust van te zijn, want Scientology komt in de Silhouet-brochure nergens voor. Bovendien heeft Silhouet er dan belang bij de Oxford Capacity Analysis in het nadeel van sollicitanten en werknemers te laten uitvallen: alleen dan immers, kan worden geadviseerd peperdure communicatiecursussen op de Brug naar Clear te gaan volgen. De enige manier om er achter te komen of Silhouet daadwerkelijk een nieuwe fuik is van Scientology is de OCA te ondergaan en dan te kijken wat de managementconsultants adviseren. De verslaggever besluit zich derhalve - onder de naam van een werknemer van G & B - aan te melden bij Silhouet. De OCA blijkt te bestaan uit een lijst van tweehonderd vragen die zo op het oog in niets verschilt van de traditionele 'gratis persoonlijkheidstest' waarmee in de Amsterdamse binnenstad wordt geleurd: 'Zit u vaak na te denken over de dood, ziekte. pijn, en verdriet?'. 'Komt het leven u nogal vaag en onwerkelijk over?', en 'Lijkt het leven u de moeite waard?' Daarop kan slechts met ja, weet niet, of nee worden geantwoord - 'Zet een kruisje in het juiste hokje'. Zonder verder op de vragen te letten wordt de vragenlijst ingevuld als betrof het de toto, van G & B naar Silhouet gefaxt, en inderdaad: binnen 24 uur faxt Silhouet een 'testprofiel' (een ondoorgrondelijke grafiek) met toelichting terug. Zoals te verwachten was, blijkt het de diagnose te zijn van een ongeneeslijk zieke die in de terminale fase verkeert. 'Bovenstaand testprofiel toont een persoon die het niet zo gemakkelijk heeft in zijn leven,' aldus de toelichting. 'Het feit dat bijna alle punten onder de 0-lijn liggen geeft aan dat hij weinig weerstandsvermogen (meer) heeft om zich staande te houden in het leven. Dit zal misschien niet onmiddellijk zichtbaar zijn, omdat punt D (zekerheid) zijn hoogste punt is. Niettemin is hij in feite toch vrij onzeker. Bovendien geven de lage A-B-C aan dat hij zeer gespannen is en problemen heeft. Zijn aandacht is vaak naar binnen gericht en hij zal dan een afwezige, verstrooide indruk maken. Hij laat vaak de dingen op zich afkomen. Waarschijnlijk mede 'door de lage A-B-C is zijn energieniveau heel laag en beschikt hij over weinig daadkracht. Verder tonen de lage G t/m H dat hij eigenlijk liever op zichzelf is en het moeilijk vindt om in echte communicatie met anderen te zijn.' Conclusie - jawel: 'Deze persoon heeft dringend persoonstraining nodig om hem te helpen zijn bekwaamheden weer terug te winnen.' Spreekuur Afgelopen maandag diende de verslaggever zich dan ook te melden op het spreekuur van 'testevaluator' Manuel Nugteren in het pand van Silhouet aan de Stadhouderskade. Een smetteloos ingericht kantoorpand met hoogpolig tapijt en veel moderne kunst. In Nugterens spreekkamer prijken de Evaluator's Know How Chart (By L. Ron Hubbard) en The Conditions Formulas (by L. Ron Hubbard) aan de muur. Om bezoekers er nog eens van te doordringen hoe hard zij hulp nodig hebben, staat in de kamer een flap-over opgesteld waarop met viltstift de ontwikkeling is gevisualiseerd die zoals algemeen bekend van 'woede en conservatisme' leidt tot 'apathie, dood'. Nugteren gaat zitten, slaat een mapje open waar hij het onderhavige 'testprofiel' uit te voorschijn haalt, en trekt vervolgens een bedenkelijk gezicht. Enfin, de verslaggever had zelf ook al gezien dat het hopeloos mis is. Maar er is nog een kans op redding. aldus Nugteren, als hij tegen betaling van negenduizend gulden een drietal cursussen volgt onder leiding van supervisor Nellie Hopstaken, te beginnen met een driedaagse 'communicatiecursus' a drieduizend gulden. Prijzig, moet Nugteren toegeven. "Maar je moet het zo zien: als je een bedrijf helemaal moet reorganiseren, ben je veel meer kwijt. Bovendien is het gebruikelijk dat de kosten door de bedrijven worden betaald, want die kunnen dat weer aftrekken van de belasting".
Het Parool, 20 april '91
Scientology infiltreert wereldwijd in concerns Niet alleen in nederland , in heel Europa voert de Scientology Kerk, de sekte van wijlen L. Ron Hubbard, een nieuwe strategie uit: infiltreren in het bedrijfsleven onder de dekmantel van 'management-consultancy". In Nederland is dat al gelukt bij grote concerns als de Rabobank, de Technische Unie en tal van kleinere bedrijven. In Duitsland wordt gesproken van een ware 'Firmen-Coup'. Met de nieuwe zakelijkheid van Scientology zouden wereldwijd inmiddels al zo'n 18.000 bedrijven 'clear' zijn gemaakt. Mijn baas zei: "Je bent nog wel te redden, dat gaat dan heel veel geld kosten en wij zijn niet bereid dat in je te investeren". Met andere woorden: ik was ontslagen. door BART MIDDELBURG NADAT hij eind vorig jaar met de directie van SPSS Benelux bv in Gorkum een aantal sollicitatiegesprekken had gevoerd was Roeland Uitslager (30) uit Nieuwegein tamelijk zeker van z'n zaak. Het moest wel heel raar lopen wilde de post van 'sales support manager' hem nu nog ontgaan. SPSS is een Amerikaans, software gespecialiseerd, computerbedrijf dat de Europese markt aan het verkennen is. "Ze hadden me om te beginnen gevraagd te solliciteren." zegt Uitslager. "Ik werk al lang in de computerbranche en had al vaker met ze te maken gehad. De sollicitatiegesprekken waren bovendien redelijk positief verlopen. Onwillekeurig denk je dan toch: kat in 't bakkie." Het moderne management heeft echter geleerd op het terrein van de werving en selectie vooral niet af te gaan op eigen indrukken. "Ze vroegen me dus of ik ook nog bereid was een psychologische test te ondergaan. Prima, zei ik. Op zichzelf is dat ook niet uitzonderlijk. Steeds meer bedrijven laten hun sollicitanten testen en zo'n test is bovendien nooit van doorslaggevende betekenis. Het wordt vrij algemeen gezien als een hulpmiddel bij de beeldvorming, meer niet. Maar hier ging dat wel even anders." Op het SPSS-kantoor moest Uitslager een lijst van tweehonderd vragen invullen, genaamd de Oxford Capacity Analysis (OCA). Vragen als 'Grasduint u gewoon voor uw plezier in spoorboekjes, adresboekjes of woordenboeken?', 'Groet u mensen hartelijk?' en 'Vervult de gedachte aan de dood u met afschuw? waarop met 'ja', 'weet niet' of 'neen' moet worden geantwoord. De ingevulde vragenlijst werd vervolgens anoniem - zonder vermelding van de identiteit van de betreffende kandidaat - doorgefaxd naar het testbureau waarmee SPSS een contract heeft afgesloten, Silhouet Management Consultants In Amsterdam. "In het volgende gesprek met Ton Koster, de directeur van SPSS, kreeg ik het resultaat te horen - en dat was niet best," zegt Uitslager. "De uitslag bestond uit drie onderelen' mijn relatie tot mezelf, mijn relatie tot anderen en mijn relatie tot het werk. Mijn relatie tot mezelf bleek zeer negatief te zijn. Mijn relatie tot anderen was redelijk positief en mijn relatie tot het werk was, geloof ik, een beetje gemiddeld: dertig procent van wat het hoort te zijn, of zoiets. Het kwam er in elk geval op neer dat ik heel veel training nodig had, echt voor duizenden guldens, om me weer goed te laten functioneren." In tegenstelling tot Uitslager bleek SPSS-directeur Koster nogal onder de indruk van de uitslag. Hij zei: "Tja, dat is ons eigenlijk wel wat tegengevallen". "Jullie kennen me al langer dan vandaag", heb ik toen gezegd. "En welke indruk heb ik in de sollicitatiegesprekken gemaakt?". "Heel positief", moest hij toegeven. Hij bleef echter maar tegen die test aanhikken dus op een gegeven moment heb ik dan ook gezegd: "Wat doen jullie? Schuiven jullie dit terzijde? Of vinden jullie die test zo zwaarwegend dat we het verder maar zullen vergeten? Maar zelfs dat wist 'ie niet." Compromis Tenslotte werd het compromis gesloten dat Uitslager zelf contact zou opnemen met Silhouet teneinde nader inzicht te krijgen in de ernst van zijn situatie en ook in de werking van de Oxford Capacity Analysis. "1k vroeg me bijvoorbeeld af hoe het kon dat de uitslag innerlijke tegenstrijdigheden bevatte," zegt Uitslager. "Zo heette het dat ik zwaar depressief was, maar ergens anders stond weer dat ik een 'hoog inlevingsvermogen had in anderen'. Dat kan toch niet? Als je zwaar depressief bent, dan ben je volgens mij zo druk met jezelf bezig dat je je nauwelijks nog kan inleven in de problemen van anderen, laat staan dat je ook nog een hoog inlevingsvermogen hebt.". Uitslager maakte daarop een afspraak met 'testevaluator' Els Breet van Silhouet op het kantoor van het bureau in Amsterdam. Discussie over de uitslag is bij Silhouet echter onmogelijk. "Alles wat ik zei werd onmiddellijk afgekapt want die test deden ze al dertig jaar, dus daar was niks mis mee. Ik moest gewoon training volgen, punt uit. In eerste instantie was dat de Purification Rundown. Ik moest eerst geestelijk helemaal schoongemaakt worden, helemaal op mezelf worden teruggeworpen. En het kon in mijn geval niet bij een cursus blijven, nee, ik was er zodanig aan toe dat ik een complete cyclus van trainingen moest doorlopen." Ondergang Na twintig minuten verliet Uitslager het pand van Silhouet in het besef dat hij naar de baan van sales support manager bij SPSS wel kon fluiten, en inderdaad: van directeur Koster van het software-bedrijf heeft hij sindsdien niets meer vernomen. Uitslager: "Nee, wacht, ik vergis me. Ik heb daarna nog een briefje van hem gehad. Een briefje waarin hij me van harte succes wenste bij mijn nieuwe sollicitaties.". Silhouet Management Consultants, zo werd een maand geleden aangetoond in deze krant, is de zoveelste dekmantel van de omstreden Church of Scientology, een sekte die begin jaren vijftig in de Verenigde Staten werd gesticht door Lafayette Ron Hubbard. Als voortzetting van zijn mislukte carriere als science-fiction schrijver bedacht Hubbard als sekteleider dat de mensheid tot ondergang gedoemd is als rechtstreeks gevolg van gebeurtenissen zeventig miljoen jaar geleden. In die vergeten periode bestookte zekere Xenu, een verwerpelijke tiran, de aardbewoners met thermonucleaire stralen, voor die tijd tamelijk geavanceerd wapentuig. Sindsdien kampt elk mens met 'engrammen', een aandoening waartegen de officiele medische wetenschap nog altijd machteloos staat, maar waarvan wel degelijk genezing mogelijk is. Tegelijk met de kwaal bracht Hubbard, in de jaren vijftig, namelijk ook het geneesmiddel op de markt: 'The Bridge To Total Freedom', ofwel De Brug Naar Totale Vrijheid, een schier eindeloze reeks cursussen die uiteindelijk tot geheel of gedeeltelijk herstel moeten leiden. De kandidaat Scientoloog dient onderaan de ladder te beginnen met een grote mentale schoonmaak en met 'Objectivs', communicatiecursussen, waarbij de cursist onder meer leert dat - zoals Hubbard ooit tot z'n verbijstering ontdekte - een tomaat in staat is om een uiterst beschaafd gesprek te voeren met een komkommer. Zodra de cursist zelf zo ver is dat hij in communicatie kan treden met een asbak, is het tijd voor het meer serieuze werk en kan een poging worden ondernomen via de vervolgcursussen Grade 0, Grade I, Grade II, Grade III en Grade lV, op te klimmen tot de heilzame staat van Clear. Wie dat bereikt kan volgens een toelichting op de Brug Naar Totale Vrijheid voortaan door het leven als 'A Being Who No longer Has His Own Reactive Mind' - Een Persoon Die Niet Langer Zijn Eigen Terugwerkende Geest Heeft. Zelfs een Clear is echter nog niet klaar. Nu de engrammen grotendeels onder controle zijn, is namelijk de 'thetan' aan de beurt waarmee iedereen is uitgerust. Voor alle duidelijkheid: de thetan is 'het fysische heelal, de mind, of iets anders, dat zich er van bewust is dat het zich bewust is', zo blijkt uit de 'Nederlandse woordenlijst van Scientology', die is uitgegeven door het Europese hoofdkwartier van de sekte in Kopenhagen. Na de cursus 'OT I (Operende Thetan I), volgen OT II, OT III, OT IV, etcetera, tot en met OT XV. Waartoe de Opererende Thetan XV allemaal precies in staat moet worden geacht, is niet bekend, want dat is - evenals de specifieke verworvenheden van de meeste lagere OT's - strikt vertrouwelijk. Vast staat echter wel dat de Opererende Thetan meer in z'n algemeenheid 'totaal oorzaak is over materie, energie, tijd en denken en zich niet in zijn lichaam bevindt'. De kosten van de eerste schreden op de Brug Naar Totale Vrijheid (de schoonmaak plus een aantal grote communicatiecursussen) belopen zo'n tienduizend gulden en stijgen daarna in hoog tempo. De toenmalige woordvoerder van de Scientology Kerk Amsterdam, Rob Hiemstra, verklaarde een paar jaar geleden weliswaar nog lang niet clear te zijn, maar inmiddels tot z'n innige tevredenheid rond de zeventigduizend gulden te hebben gespendeerd aan zijn reiniging. Gevoeglijk kan dan ook worden aangenomen dat de status van OT XV een investering van tonnen vergt: alleen voor wie z'n leven lang cursussen bij Scientology volgt en bereid is zich door de sekte, zowel financieel als geestelijk, helemaal te laten uitkleden, is nog redding mogelijk. Zorgen kindje Op hoog niveau (op de 'Flag Land Base', het hoofdkwartier van de sekte in Clearwater, Florida en aan boord van de Freewind, het commandoschip van de 'Sea-Organization' van Scientology) is de afgelopen jaren een nieuwe strategie ontwikkeld voor het zorgenkindje van de sekte: Europa. Na de dood van L. Ron Hubbard in 1986 werd Scientology, in onder meer Italie en Spanje, hard aangepakt door Justitie wegens bijvoorbeeld het uitbuiten van geestelijk gehandicapten; in Denemarken rezen problemen rond de verblijfsvergunningen van tientallen Scientologen en ook in Nederland zakte het imago van de sekte als gevolg van aanhoudende negatieve publiciteit tot een nauwelijks nog rendabel peil. De bezem moest dus hoognodig door het continent. In Amsterdam werd in eerste instantie de pr-man Hans Knoop benaderd, gespecialiseerd in bedrijven waar een luchtje aan zit. Knoop werd verzocht een soort reclamecampagne te lanceren waarmee de geleden schade zo veel mogelijk moest worden geneutraliseerd. Maar deze account ging ook Knoop te ver. In een later stadium werd besloten dat de koerscorrectie van de continentale afdelingen misschien maar beter minder luidruchtig kon worden uitgevoerd, wat er een klein jaar geleden in resulteerde dat aan de Stadhouderskade 159 in Amsterdam, in alle stilte, Silhouet Management Consultants werd gevestigd. De aloude colportagepraktijken in de binnenstad, waarbij voorbijgangers met een 'gratis persoonlijkheidstest' de kerk worden binnengelokt, worden overigens gewoon gehandhaafd. Tegelijkertijd echter trekt een geselecteerd aantal Opererende Thetanen 's morgens een net pak aan: niet alleen de individuele dwaler, ook het bedrijfsleven moet clear worden gemaakt. Silhouet benadert bedrijven met het voorstel sollicitanten te onderwerpen aan de Oxford Capacity Analysis, een persoonlijkheidstest die de werkgever in staat stelt 'achter het masker' van de sollicitant te kijken. Binnen 24 uur levert Silhouet dan 'een haarscherpe' testanalyse, die varieert van 'kwaadaardige persoonlijkheid' tot 'impulsief en verward persoon'. Vervolgens adviseert Silhouet' betrokkenen 'dringend persoonlijkheidstraining' te gaan volgen, waarvan de eerste kosten zo'n tienduizend gulden bedragen. Ook spoort Silhouet werkgevers aan werknemers te lokaliseren die door hun menselijke ondoelmatigheid 'een bedreiging vormen voor de winstcijfers, evenals trouwens werknemers die volgens de baas wel voldoen, omdat daar 'nog veel' meer uitgehaald zou kunnen worden'. Volgens Silhouet kortom, moet iedereen hoognodig op de Brug Naar Totale Vrijheid, zij het dat dat begrip zorgvuldig wordt omzeild in de testanalyses van het bureau. Daarin heet het slechts dat 'dringend persoonslijkheidstraining' gewenst is. De naam Scientology wordt in de contacten met het bedrijfsleven niet genoemd, zo als ook wordt verzwegen dat de OCA niets anders is dan de 'gratis persoonlijkheidstest' van de sekte. Maar naast Silhouet is er ook nog U-MAN Nederland bv in Bilthoven, onder de directie van Robert Muylaert en de Zwitserse Catharina Bollen. U-MAN International werd aan het begin van de jaren tachtig door Scientologen opgericht, heeft nu vestigingen in alle Europese landen en wordt wel eens omschreven als de succesvolste poot van het World Institute of Scientology Enterprises (WISE). U-MAN volgt in grote lijnen dezelfde werkwijze als Silhouet en hanteert daarbij ook dezelfde Scientology-persoonlijkheidstest, zij het dat die niet Oxford Capacity Analysis wordt genoemd maar 'U-test'. U-MAN International werkt met een licentiestelsel dat er voornamelijk op neerkomt dat per jaar een minimum aantal U-tests moet worden verkocht. Van de bruto inkomsten moeten de licentiehouders tien procent afdragen aan U-MAN International in Stockholm, die dat weer afdraagt aan WISE. U-MAN Nederland werd in 1988 opgericht en werkte aanvankelijk ook wel onder de naam Management- en Bedrijfsconsultancy Bilthoven bv. De Hubbard bv kan inmiddels bogen op een indrukwekkende klantenkring. De centrale dienst personeel van het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht doet al een jaar zaken met U-MAN. Zeker een keer per week laat de Rabobank een werknemer testen door U-MAN. Zo'n test kost rond de achthonderd gulden. Ook het hoofdkantoor van de Technische Unie in Amstelveen - een concern met elfhonderd werknemers in heel Nederiand - is sinds twee maanden vaste klant. "Ik schat dat we nu een keer of vijftien van U-MAN gebruik hebben gemaakt." zegt personeeischef J. Leppen van de Unie. "Mensen vullen die test in, de computer spuugt een grafiek uit en een dag later heb je de uitslag al. Het is zo lekker makkelijk omdat we vestigingen in heel Nederland hebben en dus ook sollicitanten uit het hele land krijgen. Die hoeven dan niet helemaal naar Amstelveen te komen, maar kunnen volstaan met het invullen van de U-test op een van onze nevenvestigingen." In contacten, met het bedrijfsleven laat U-MAN zich er daarnaast op voorstaan ook voor Fokker, Stork en tal van kleinere concerns te testen. Geheime missie De Nieuwe Zakelijkheid van de sekte woekert momenteel ook op grote schaal in Duitsland als onderdeel van de in Kopenhagen gelanceerde 'Clear-Deutschland-Kampagne'. Het weekblad Die Zeit wijdde er vorige week een Dossier aan, vier pagina's waarin onomwonden van een 'Firmen-Coup' werd gesproken: "Ze zijn bedrijfsadviseurs en management-trainers. Ze verspreiden de meedogenloze heilsleer van L. Ron Hubbard. En: ze incasseren. In Duitsland is Scientology inmiddels geinfiltreerd in allerlei takken van het bedrijfsleven, zoals de onroerend-goedhandel en het verzekeringswezen.". Ook in Duitsland wordt de coup als een geheime missie uitgevoerd. "De firma Management Services in Dusseldorf werkt bijvoorbeeld met de 'communicatiecursussen' en de 'persoonstraining' van Hubbard, zonder daarbij de naam van de grondlegger van de sekte te noemen," aldus Die Zeit. Het blad beschrijft het geval van een ondernemer in speelautomaten in de Eifel die, nadat hij, evenals zijn vrouw, ruim een ton had gespendeerd aan zijn Clear-wording, op den duur zijn werknemers probeerde te dwingen eveneens cursussen te gaan volgen. Weigeraars werden op staande voet ontslagen. Zij vochten hun ontslag met succes aan, maar wereldwijd worden volgens Die Zeit inmiddels zo'n 18.000 bedrijven volgens de richtlijnen van L. Ron Hubbard bestuurd, Na Die Zeit publiceerde ook het weekblad Der Spiegel een uitvoerig verhaal over de nieuwe strategie: "Via mantelorganisaties probeert de kapitaalkrachtige Scientology Kerk de Duitse economie binnen te dringen." Zieltjes winnen De Duitse Scientology-leiders zijn er vrij open over. De Nederlandse tak vormt echter al jaren een sekte binnen een sekte. Directeur Robert Muyaert van U-MAN wil bijvoorbeeld bevestigen noch ontkennen dat hij gebruik maakt van de door Hubbard ontwikkelde persoonlijkheidstest. "Ik vraag u toch ook niet of u katholiek of gereformeerd, of voor of tegen abortus bent?". Heeft hij de naam van zijn bedrijf nog nooit horen noemen in verband met Scientology? "Ach meneer, ik heb zo veel namen gehoord.". Silhouet Management Consultants erkent althans gebruik te maken van de succesvolle management technologie' van L. Ron Hubbard, maar ontkent een zoveelste fuik van Scientology te zijn waarmee zieltjes moeten worden gewonnen en het bedrijfsleven moet worden geinfiltreerd. Silhouet is een op zichzelf staande rechtspersoon (een eenmanszaak waarvan de uit Kopenhagen afkomstige Deen Kurt Jensen op papier directeur is) en heeft 'verder geen enkele relatie met de Scientology Kerk', aldus een klacht die Jensen na de publikaties in deze krant een maand geleden bij de Raad voor de Journalistiek heeft gedeponeerd. Zo bezien heeft ook de Stichting voor Effectief Onderwijs, een in de Goudsbloemstraat in de Amsterdamse Jordaan gevestigd instituut dat kindertjes die problemen hebben 'met lezen, leren of huiswerk' wel een handje wil helpen, niets met Scientology te maken. Opererend Thetan Jensen vervult het secretariaat van die stichting, naast zijn werk bij Silhouet. Voorzitter is mr. Nico van den Berg uit Maassluis, bestuurslid is Ella van Loon, een gefortuneerde dame uit Rheden. Zo bezien heeft ook de Stichting Hubbard Onderwijs, die een paar jaar geleden tevergeefs probeerde in Amstelveen een basischool te vestigen, niets met Scientology te maken. Voorzitter van die stichting is opnieuw mr. Nico van den Berg. En zo bezien staat ook de Stichting Narconon, het 'afkickcentrum' van de sekte, waar verslaafden tegen betaling van honderd gulden per dag naar de sauna worden gestuurd en handenvol vitaminepillen te slikken krijgen, geheel los van Scientology. Narconon is gevestigd in een kapitaal pand in Zutphen dat voor het grootste deel zou zijn gefinancieerd door het bestuurslid van de Stichting voor Effectief Onderwijs Ella van Loon, die Scientology naar verluidt ook circa een miljoen ter beschikking heeft gesteld voor de verspreiding van het standaard werk 'De Weg Naar Het Geluk' van Hubbard. De werkelijkheid is echter dat Scientology steeds weer een andere gedaante aanneemt zodra de vorige te zeer besmet is geraakt en de sekte is in de loop der decennia - ook internationaal - dan ook getransformeerd tot een veelkoppig monster. Er bestaat een International Association of Scientologists (IAS), er is de Advanced Organization of the Church of Scientology Saint Hill, daar is het Hubbard Communications Office, etcetera.. Maar alle Hubbard organisaties bevinden zich onder dezelfde paraplu. Vroeger was dat Scientology World Wide, 'de maatschappij die de Scientology organisaties bezit en bestuurt' aldus de in Kopenhagen uitgegeven woordenlijst. World Wide slaagde er in de jaren zeventig in de ogen van de SeaOrg echter niet in het zaakje 'solvent te houden' en tegenwoordig berust het zakelijk oppergezag dan ook bij het al genoemde WorldInstitute of Scientology Enterprises. Proeftijd Zo mogelijk nog schrijnender dan het verhaal van Roeland Uitslager, is dat van Nicole Spermon (23). In april vorig jaar trad zij als bemiddelaarster in dienst van Stuweg Uitzendbureau, waarvan het hoofdkantoor in Hilversum staat en dat vestigingen heeft in Amsterdam, Amersfoort, Ede en Almere. "Er kwam zelfs nog een stuk over in de Gooi- en Eemlander omdat ik speciaal de bemiddeling voor het NOB, het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf, zou gaan doen. Het NOB is een van Stuwegs belangrijkste klanten, goed voor een omzet van ongeveer een miljoen per jaar," zegt zij. Haar proeftijd van twee maanden liep af op een vrijdag. "De maandag daarvoor zei Hans Vierstra, de directeur van Stuweg, tegen me: 'We willen je eigenlijk nog even laten testen'. Eerst heb ik dat nog geweigerd, maar ik heb het toch maar gedaan. Zij vulde de Oxford Capacity Analysis van Silhouet in, waarmee Vierstra een contract had afgesloten en kreeg vervolgens op de dag waarop haar proeftijd in een vast dienstverband zou worden omgezet van Vierstra de uitslag te horen. ln dat gesprek betoonde Vierstra zich het slagvaardige type werkgever dat Scientology bij de lancering van de 'Firmen-Coup' voor ogen moet hebben gestaan. "Hij vroeg me eerst of ik in mijn jeugd misschien onder druk was gezet, of dat ik recentelijk iemand verloren had. Dat was namelijk uit die test gebleken en dat was er ook de oorzaak van dat ik niet in staat was fatsoenlijk te functioneren, zowel zakelijk als prive'," zegt Spermon. Vervolgens nam Vierstra de taak over van Els Breet en van Manuel Nugteren, de 'testevaluatoren' van Silhouet. "Hij begon me helemaal klem te zetten met die test. Hij viel me ook echt aan in m'n persoon en het kwam er uiteindelijk op neer dat als ik er niks aan zou doen, als ik niet de nodige training zou volgen, ik op termijn goed in de knoei zou komen." De Brug op dus, Naar Totale Vrijheid. "Nee," zegt Nicole Spermon. "Vierstra zei: 'Je bent nog wel te redden' - dat zei; hij letterlijk zo - 'maar dat gaat dan heel veel geld kosten en wij zijn niet bereid dat in je te investeren'. Met andere woorden: ik was ontslagen." Sindsdien is de sfeer bij het uitzendbureau er niet beter op geworden. "Er heerst gewoon angst. Ze zijn bang om getest te worden en ze zijn ook bang om te weigeren aan de test mee te werken, omdat je je dan ook onmogelijk maakt. Iedereen loopt dus keurig in de pas en dat is ook precies wat Vierstra wil. Hij vertelde me dat hij juist met Silhouet in zee was gegaan omdat ze daar uitgaan van een bepaalde teamgeest onder het personeel. Hij wil een ploeg mensen die min of meer op de zelfde lijn zitten. Nou, die heeft 'ie nu dan, want ze zijn allemaal bang.". Het lijdt geen twijfel dat de beoordelingscommissie van het Nederlands Instituut van Psychologen in Amsterdam, waarbij rond de zesduizend psychologen zijn aangesloten geen spaan heel zou laten van de OCA en de U-test als een van de gedupeerden bij het NIP een klacht zou indienen. "Nee, dat oordeel zou zonder twijfel negatief uitvallen," zegt dr. Martin Cr?ter, psycholoog van het Adviesbureau voor Psychotechniek in Utrecht, een van de oudste en meest gerenommeerde bureaus die zich met psychologische tests bezighouden. Pure fantasie "Die testrapporten van ze zijn natuurlijk volledig ridicuul. Het is bijvoorbeeld volstrekt ondenkbaar dat je alleen maar op grond van zo'n vragenlijst, zonder met de testpersoon te spreken, zulke gedetailleerde uitspraken over iemands persoonlijkheid zou kunnen doen. Zelfs als je, zoals gebruikelijk, wel een gesprek met de testpersoon voert, kan dat nog niet. Bovendien worden mensen in hun testrapporten behoorlijk de grond in gestampt. Er blijft niet veel van je over en nogmaals: het berust op niets, alleen maar op pure fantasie," aldus Gr?ter. Het NIP kan echter weinig tegen dergelijke praktijken ondernemen. De psychologie is weliswaar een beschermde beroepsgroep, maar Scientologen noemen zich geen psycholoog. Integendeel: de officiele psychologie en psychiatrie wordt door Scientology als ernstige concurrentie beschouwd en derhalve zwaar bestreden via weer een andere dekmantel, het Comite voor de Rechten van de Mens. Iedereen die zich vooral niet psycholoog noemt kan zich dus op het terrein van de management consultancy begeven, waarbij Silhouet voor veel werkgevers een aantal concurrerende voordelen biedt. "Het gaat mij vooral om de snelheid. Binnen een dag weet je waar je aan toe bent," zegt Stuweg directeur Vierstra. "Wij hoeven ook helemaal niet te weten hoe die analyses tot stand komen, het gaat ons alleen maar om het resultaat van de test," zegt personeelschef Leppen van de Technische Unie. En personeelschef V. Kerkhoff van het hoofdkantoor van de Rabobank: "Het is mijn taak ook helemaal niet om uit te zoeken of zo'n instituut ook nog andere belangen of achtergronden heeft." Silhouet en U-MAN hebben bovendien het voordeel dat ze in hun testrapporten tenminste niet moeilijk doen en voor leken, als de meeste werkgevers, tenminste duidelijke taal spreken. "Ik bekijk het puur op een zakelijke manier," legt directeur Ton Koster van SPSS Benelux in Gorkum uit, die Roeland Uitslager op grond van de bevindingen van Silhouet ongeschikt achtte voor een functie binnen zijn bedrijf."Ja ik ben er in tweede instantie van op de hoogte geraakt dat er banden zijn met die Scientology sekte, maar nogmaals, ik bekijk het meer zakelijk. Er zijn wel eens mensen in je organisatie die niet helemaal lekker in hun vel zitten ten opzichte van het sociale klimaat in die organisatie. Nou, dat hebben we in een paar gevallen uitgewerkt met wat cursussen en dat heeft geholpen.". Maar heeft Koster er dan geen enkele moeite mee z'n sollicitanten en werknemers aan een sekte als Scientology uit te leveren? "Ach, weet u," zegt Koster, "wat anderen er van zeggen doet me niet zo veel. Wat dat betreft ben ik misschien wel een beetje eigenwijs, dat zou kunnen. En dit soort dingen heeft natuurlijk ook veel te maken met de bedrijfscultuur. Die van ons is vrij open."
Het Beste, Okt. '91
SCIENTOLOGY een gevaarlijke sekte op de moderne toer door Bart Middelburg NADAT HIJ eind vorig jaar met de directie van het computersoftwarebedrijf SPSS Benelux bv in Gorkum twee sollicitatiegesprekken had gevoerd, meende Roeland Uitslager uit Nieuwegein dat het wel raar moest open, wilde de post van customer support manager hem nog ontgaan. Ze vroegen hem alleen of hij ook nog bereid was een psychologische test te ondergaan. Prima, zei hij. Op het SPSS-kantoor moest Uitslager een lijst van tweehonderd vragen invulle, genaamd de Oxford Capacity Analysis (OCA). De ingevulde vragenlijst werd vervoplgens doorgefaxt naar het testbureau waarmee SPSS een contract heeft, Silhouet Management Consultants in Amsterdam. "In het volgende gesprek met de directeur van SPSS kreeg ik het resultaat te horen - en dat was niet best," zegt Uitslager. "Mijn relatie tot mezelf bleek zeer negatief te zijn. het kwam er op neer dat ik heel veel training nodig had om me weer goed te laten functioneren." Op het kantoor van Silhouet aan de Stadhouderskade in Amsterdam kreeg Uitslager te horen dat hij eerst de "purification treatment" moest volgen om geestelijk helemaal schoongemaakt te worden. Het kon in zijn geval niet bij een cursus blijven, nee, hij was er zodanig aan toe dat hij een complete cyclus van trainingen moest doorlopen, die duizenden guldens zou gaan kosten. Uitslager bedankte hiervoor, en uiteindelijk ging de baan bij SPSS niet door. De persoonlijkheidstest die Silhouet gebruikt is ontwikkeld door L. Ron Hubbard, de oprichter van de Scientology-kerk. Het is dezelfde test die U-MAN Nederland, Management Bedrijfsconsultancy te Bilthoven hanteert, zij het dat die niet Oxford Capacity Analysis wordt genoemd maar U-test. Beide zijn overigens niet anders dan de - gratis - persoonlijkheidstest waarmee argeloze voorbijgangers de Scientology-kerk in Amsterdam worden binnengelokt. Ook sekten moeten met hun tijd mee, beseffen de volgelingen van L. Ron Hubbard. Daarom is nu de modieuze weg van de managementconsultancy ingeslagen. De nieuwe doelgroep van Scientology: sollicitanten en werknemers waar de baas niet zo tevreden over is. Samengevat uit Het Parool van 20 april 1991
Dit artikel is mogelijk niet compleet, destijds gebruiktte ik een browser die de gewoonte had zeer lange artikelen af te kappen aan het eind als de limiet werd overschreden.
Het Beste, Okt. '91
Het Beste stelde de Organisatie aan de kaak in de artikelen "Scientology, een angstaanjagende cultus" (juni 1980) en "De scientology is nog steeds epidemisch" (september 1981), beide van Reader's Digest-redacteur Eugene H. Methvin. De zogenaamde religie blijkt in werkelijkheid een uiterst winstgevende zwendelbeweging DOOR RICHARD BEHAR DE SCIENTOLOGY-KERK, gesticht door science-fiction schrijver L. Ron Hubbard om mensen die zich ongelukkig voelen "vrij te maken", omschrijft zichzelf als een religie. In werkelijkheid is de kerk een uiterst winstgevende, wereldomvattende zwendelbeweging die haar leden en ieder die kritiek op haar heeft op mafia-achtige manier intimideert. De afgelopen tien jaar leek het er soms even op of onthullingen in de media en rechtszaken tegen de Scientology-kerk haar kwade kracht wisten in te tomen. Maar nu dreigt de groep, die zich bij de heersende trends probeert aan te sluiten, verraderlijker te worden dan ooit en zich overal in te dringen. Terwijl Hubbards volgelingen alom in de wereld hun onheil aan-richten, sparen regeringen kosten noch moeite om hen te stoppen. "Dit is een criminele Organisatie die dag en nacht op pad is," zegt Vicki Aznaran, een van de zes Scientology-kopstukken tot ze er in 1987 mee kapte. "Engrammen" en "thetans". De stichter van deze organisatie, die in 1986 st"erf was een fantast en een oplichter. De in 1911 in de Amerikaanse staat Nebraska geboren Hubbard betitelde zichzelf later in Scientology-brochures ten onrechte als een "meermalen gedecoreerde" held uit de Tweede Wereldoorlog, die tijdens gevechtshandelingen blind en gedeeltelijk verlamd was geraakt, twee keer opgegeven door de medische wereld en op wonderbaarlijke wijze genezen door Scientology. Zijn "doctorstitel" van de "Sequoia-universiteit" bleek per postorder bestelde nep. Tot 1950 was Hubbard redelijk succesvol als auteur van goedkope science-fictionlectuur. Toen schreef hij een van de bijbels van Scientology, Dianetics, de moderne wetenschap van mentale gezondheid,. Daarin introduceerde hij een grove psychotherapeutische techniek die hij "auditing" noemde. Volgens Hubbard komen ongelukkige gevoelens voort uit geestesstoornissen (ofwel "engram-men"), die weer het gevolg zijn van vroegere traumatische ervaringen. Hij ontwierp een primitieve leugendetector ("E-meter" genaamd) om elektrische veranderingen in de huid van leerlingen te meten wanneer ze vertrouwelijke details uit hun verleden vertelden. Hij beweerde dat deze auditing-sessies met de E-meter de engrammen konden vernietigen, blindheid konden genezen en zelfs iemands intelligentie en uiterlijk konden verbeteren. Telkens weer voegde Hubbard er kostbare stappen aan toe waardoor zijn volgelingen op een nog hoger niveau konden komen. In de jaren '60 besliste de goeroe dat mensen bestaan uit groepjes geesten ("thetans" genaamd), die zo'n 75 miljoen jaar geleden door de wrede galactische heerser Xenu naar de planeet Aarde werden verbannen. Het spreekt vanzelf dat deze thetans geauditeerd moesten worden. "Zorg dat er heel veel volk in de winkel komt," verordonneerde Hubbard in een van zijn dienstmededelingen aan zijn functionarissen. Ergens anders schreef hij: "Zorg dat er geld komt. Zorg dat er meer geld komt. Hoe en om welke reden je hen ook naar binnen haalt, zorg dat ze komen." Toen een federale rechtbank in de Verenigde Staten in 1971 besliste dat Hubbards medische pretenties geen enkele grond hadden, beriep hij zich terwille van het behoud van de vreemde praktijken van zijn Scientology-kerk op de grondwettelijke vrijheid van godsdienst. Zijn "auditoren" gingen net als geestelijken witte boorden dragen. Er verschenen kerkgebouwen, filialen werden "missie-posten" en Hubbards kosmologische fantasie`n heetten voortaan "heilige geschriften. Van tijd tot tijd voer Hubbard mei een omgebouwde veerboot vol aanbidders uit om zijn boodschap te ver-spreiden. Een voor een sloten landen - Groot-lBrittanni`, Spanje en Portugal - hun poorten, meestal naar aan-leiding van publieke protesten. Een Franse rechtbank veroordeelde Hubbard bij verstek wegens fraude. Begin jaren '70 kwam de Amerikaanse fiscus (IRS) met bewijzen dat Hubbard miljoenen dollars aan zijn kerk onttrok, ze wit waste via een nepfirma in Panama en er vervolgens zijn bankrekeningen in Zwitserland mee spekte. Elf topfunctionarissen van Scientology werden, sam en met Hubbard en diens derde vrouw Mary Sue, in het begin van de jaren '80 tot gevangenisstraffen veroordeeld wegens het infiltreren in, het inbreken bij en het afluisteren van meer dan honderd particuliere en regeringsbureaus, met de bedoeling het lopende onderzoek tegen de Scientology-kerk te dwarsbomen. Eind 1985 wilde de IRS Hubbard in staat van beschuldiging laten stellen voor belastingfraude. Maar Hubbard, die al vijf jaar was ondergedoken, stierf in 1986, voordat de gerechtelijke vervolging kon worden ingesteld. De meeste sekten overleven hun stichter niet, maar Scientology is het na de dood van Hubbard voor de wind gegaan. Volgens afvalligen die ooit hoge posities innamen, heeft de moederorganisatie zo'n 400 miljoen dollar op bankrekeningen in het buitenland staan. De sekte wordt nu geleid door de 31-jarige David Miscavige, een Scientoloog van de tweede generatie met niet meer dan een paar jaar middelbare school. Zijn doel is het, de Scientology-beweging voor het verstrijken.van de jaren '90 een vertrouwenwekkende reputatie te bezorgen. Bedrog en zwendel. Kort na Hubbards dood ging de kerk te rade bij Trout & Ries, een respectabel marketing-adviesbureau uit Connecticut, om van haar zelikant-image af te komen. "We adviseerden haar het roer helemaal om te gooien en zelfs op te houden een kerk te zijn," zegt Jack Trout. "Daar wilden ze niet van horen." In plaats daarvan wierp Scientology zich op een breed scala van camouflage- en zwendelactiviteiten die haar belangen moeten dienen. Daartoe behoren: 1. Boeken uitgeverij Sinds 1985 hebben tenminste twaalf boeken van Hubbard op de bestsellerlijsten gestaan. Wereldwijd zouden volgens Scientology meer dan 90 miljoen exemplaren van deze werken zijn verkocht. In werkelijkheid koopt de kerk grote hoeveelheden van haar eigen boeken op om de titels op de bestsellerlijsten te krijgen. 2. Adviesverlening. Om welgestelde en gerespecteerde werkende mensen tot zich te trekken, werkt Scientology met een netwerk van adviesinstellingen die hun banden met de kerk geheim houden. Net als in Nederland hebben in Duitsland management-adviesburea�s, die in nauw contact staan met Scientology, weten binnen te dringen in kleine en middelgrote bedrijven, waar ze het personeel indoctrineren volgens de methoden van Hubbard. Sterling Management Systems, een van Amerika's snelst groeiende particuliere bedrijven, is een typisch voorbeeld van hoe de kerk te werk gaat. Regelmatig stuurt Sterling een gratis brochure naar meer dan 300.000 mensen die in de gezondheidszorgwerkzaam zijn, waarin ze forse inkomensverbeteringen belooft. De firma biedt studiebijeenkomsten en cursussen aan die gemiddeld zo'n 10.000 dollar kosten. Maar Sterlings werkelijke bedoeling is zieltjes te winnen voor Scientology. "Het produkt van de kerk deugt niet, daarom moet het er uitzien als iets anders," zegt Peter Georgiades, een advocaat uit Pittsburgh die slachtoffers van Sterling bijstaat. De 45-jarige tandarts Robert Geary uit Medina (Ohio), die in 1988 aan een Sterling-studiebijeenkomst meedeed, zegt dat hij geconfronteerd werd met "de meest agressieve verkooptechniek die ik ooit heb meegemaakt". Volgens Geary wisten de instructeurs hem en zijn vrouw, Dorothy, ervan te overtuigen dat ze persoonlijke problemen hadden die beslist geauditeerd moesten worden. In vijf maanden tijd gaven de Gearys 130.000 dollar aan behandelingen uit. Geary beweert dat de Scientologen niet alleen zijn bank belden met het verzoek de limiet van zijn creditcard te verhogen, maar ook zijn handtekening vervalsten bij het aanvragen van een lening van 20.000 dollar. In een bepaalde periode, zeggen de Gearys, gijzelden de Scientologen Dorothy zelfs twee weken lang in een berghut, waarna ze met een zenuwinzinking in het ziekenhuis moest worden opgenomen. 3. Gezondheidszorg. HealthMed, een door Scientologen gerunde keten van klinieken in de Verenigde Staten, propageert een programma van saunabezoek, lichamelijke oefening en het gebruik van vitaminen dat door Hubbard werd opgesteld om het lichaam te zuiveren. David Steinman maakt in zijn boek Diet for a PoisonedPlanet ("Dieet voor een vergifligde planeet"), waarin hij stelt dat tal van gewone voedingsmiddelen gevaariijk zijn, flink reclame voor de keten. "HealthMed is de deur naar Scientology en Steinmans boek is een van de valluiken," zegt professor William Jarvis, hoofd van de Amenkaanse Raad tegen Medische Fraude. Steinman zelf ontkent elke relatie. 4. Behandeling van drugsverslaafden. Hubbards zuiveringstherapie speelt een overheersende rol bij Narconon, een door Scientology geleide keten van meer dan dertig klinieken voor alcohol- en drugverslaafden in twaalf landen, waaronder Nederland. Het is de geijkte manier om deze mensen naar de sekte toe te krijgen. Narconon heeft plannen om, naar eigen zeggen, de grootste verslaafden-kliniek ter wereld te openen in een indianenreservaat bij het 2300 inwoners tellende Newkirk (Oklahoma). In 1989 overhandigde de Association for Better Living and Education (Vereniging tot verbetering van leefomstandigheden en onderwijs) tij-dens een feestelijke gelegenheid te Newkirk aan Narconon een cheque ter waarde van 200.000 dollar plus een studie waarin de werkzaamheden van Narconon werden geprezen. Achteraf bleek de vereniging zelf deel uit te maken van Scientology. Het plaatsje Newkirk doet op het ogenblik alle mogelijke moeite om de sekte buiten de deur te houden, en de sekte vecht terug door priv�-detecti ves de gangen van de burgemeester en de uitgever van de plaatselijke krant te laten nagaan. Vijanden de mond gesnoerd. Scientology geeft ook grote bedragen uit aan het monddood maken van degenen die kritiek uiten. Vast beleid van Hubbard was dat alle veronderstelde vijanden "een schietschijf" waren, dat ze mochten worden 'bedrogen, voor de wchter gesleept, voorgelogen of vernietigd". Tegenstanders van de kerk - ex-leden, journalisten, advocaten en zelfs rechters - worden vaak overspoeld met processen, achtervolgd door priv�-detectives, vals beschuldigd van niet bestaande misdrijven, in elkaar geslagen of met de dood bedreigd. De 70-jarige psychologe Margaret Singer, voormalig lector aan de Berkeley-universiteit in Californi` en een verwoed bestrijdster van Scientology, reist regelmatig onder een gefingeerde naam om niet lastig gevallen te worden. De meest gevreesde exponenten van de kerk zijn haar advocaten. Hubbard waarschuwde zijn volgelingen voor "advocaten die je aanraden geen gerechtelijke stappen te ondernemen... Het doel van een rechtszaak is namelijk niet te winnen, maar de ander te treiteren en te ontmoedigen." Scientology is erop uit de oppositie te ruineren of onder een gigantische papierwinkel te bedelven. Tegen Michael Flynn, een advocaat uit Boston die van 1979 tot 1987 slachtoffers van de kerk bij stond, werden maar liefst veertien ridicule aanklachten ingediend, die stuk voor stuk werden afgewezen. In Canada beschikt Scientology over een juridisch team, waartoe ook een van s lands meest vooraanstaande advocaten op het gebied van de burgerrechten, Clayton Ruby, behoort, om de sekte zelf en tien van haar leden te verdedigen die dit najaar in Toronto voor de rechtbank moeten verschijnen. Ze worden beschuldigd van diefstal van documenten betreffende Scientology uit gebouwen van het ministerie van Justitie, de Canadese Vereniging voor Geestelijke Gezondheid, twee politiekorpsen en andere instellingen. Het advocatenteam van Ruby wist de zaak door allerlei juridische trucs jarenlang te traineren en probeerde haar vervolgens te laten seponeren vanwege "onredelijk lang uitstel". Tegenstanders van de kerk betogen met klem dat de regeringen haar grootschalig en goed georganiseerd moeten aanpakken. "Dat moet niet worden overgelaten aan mensen die ieder persoonlijk een proces tegen de kerk aanspannen, zegt Toby Plevin, een advocaat uit Los Angeles die slachtoffers bij staat. "De meesten van ons zijn bang om zich ermee in te laten." In de Verenigde Staten hebben de IRS en de FBI de afgelopen drie jaar ex-aanhangers van Scientology ondervraagd, deels om bewijzen in handen te krijgen in een zaak rond een grootscheepse samenzwering. Die zaak lijkt inmiddels te zijn vastgelopen. Sommige federale agenten klagen dat het ministerie van Justitie niet voldoende geld beschikbaar wil stellen als nodig is om een slepende oorlog met Scientology te kunnen uitvechten. In Frankrijk moest er iemand om het leven komen alvorens de regering tot actie over ging. Meer dan vijftien Scientologen werden het afgelopen jaar beschuldigd van "medeplichtigheid aan fraude en aan het illegaal uitoefenen van de geneeskunde" na de zelfmoord van een industrieel ontwerper in Lyon. Onder de aangeklaagden bevindt zich het voormalige hoofd van de Franse tak van Scientology. Buiten de Verenigde Staten lijkt Scientology het meest actief te zijn in Duitsland. In 1984 deden zo'n honderd politiemensen een inval in de kerk in M�nchen; toentertijd probeerde het stadsbestuur te bewijzen dat de sekte in werkelijkheid een bedrijf met winstoogmerk was. Inmiddels hebben Hubbards aanhangers het tij proberen te keren door te infiltreren in de Duitse politiek. Afgelopen maart beschuldigde de FDP (de Vrije Democratische Partij), coalitiepartner in de regering van bondskanselier Helmut Kohl, deze sekte ervan dat ze probeerde haar discipelen binnen te smokkelen in de Hamburgse afdeling van de partij. Natuurlijk is Scientology's werkelijke bedoeling gewoon door te gaan met het binnenhalen van de miljoenen. Want uiteindelijk draait het bij deze sekte altijd en alleen maar om geld.
Scientology had tegen het laatste artikel - wat een gewijzigde overname is van het beroemde Time artikel "The Thriving Cult of Greed and Power," - een kort geding aangespannen wat werd verloren. Daarna ging de beweging in beroep waarbij ook het andere Het Beste artikel werd betrokken, en verloor ook dat.
Het volgende gedeelte heeft als bron Het Parool van 25.11.95 - Mr P.B. HugenHoltz, verbonden aan het Instituut voor Informatierecht, trad een paar jaar op voor Het Beste."Dat was lachen," herinnert hij zich. "Het werd een groot fiasco. Scientology verloor kansloos."
De Gooi en Eemlander 27 maart '93
Ex-lid Scientology slaat terug De diepe val uit het paradijs door Margot Klompmaker 'Problemen met een sekte? Wellicht kunnen wij helpen. Stichting TNA'. Deze advertentie plaatste de Haarlemmer Jan Houwert, zelf ex-sektelid onlangs in De Volkskrant. Hij werd overstelpt met reacties. Houwert kwam op jonge leeftijd in aanraking met de Scientology-kerk. Na een lange lijdensweg wist hij zich uiteindelijk aan de greep van de sekte te ontworstelen. Veel geld en een hoop illusies armer wil hij andere slachtoffers van obscure groeperingen helpen om af te kicken. Want een ding is duidelijk: wie uit een sekte stapt, valt hard en diep. HET heeft hem 200.000 gulden en tientallen jaren gekost, maar nu is Jan Houwert toch van ze af. Nee, hem krijgen ze niet meer gek. Laat ze maar komen. De Haarlemmer heeft genoeg munitie in huis om zich te verweren tegen de volgelingen van Ron Hubbard, de stichter van de Scientology-kerk. Sterker nog: door zich op te werpen als hulpverleners voor andere sekteslachtoffers kiest hij liever voor de aanval. Een paar weken geleden plaatste Houwert (41) na rijp beraad de volgende advertentie in de Volkskrant: "Problemen met een sekte? Wellicht kunnen wij helpen". Hij ontving tientallen reacties op het postbusnummer dat hij vermeldde. Anderen belden anoniem de krant, omdat ze te bang waren om te schrijven. Achter de advertentie zouden wel eens Scientology-aanhangers kunnen steken. Paranoia? Wie het opereren van de sekte kent, weet dat niets onmogelijk is. Zo'n twintig jaar geleden kwam Houwert in Canada in aanraking met de Scientology-kerk volgens de universele methode: een praatje op straat en een uitnodiging voor een persooniijkheidstest. ,Ach, dacht ik, waarom niet? Uit de test bleek dat het slecht met me ging. Nou, gelukkig kon Scientology me helpen. We zaten op dezelfde golflengte. Toen. Ze hadden verhalen over leven na de dood, goed doen op aarde, enzo voorts. Je kent dat wel". "Ik voelde me opgenomen in een grote familie met een enorme verbondenheid. Iedereen is het met elkaar eens en denkt hetzelfde. Dat is ook hun grote aantrekkingskracht. Ze voeren een soort kruistocht tegen het Kwaad en meedoen verschaft je een ticket naar een betere hemel. Zij zijn de enigen die de waarheid spreken, de rest belazert je. Je bent opeens iemand. Je voelt je beter dan wie dan ook. Jij redt de wereld, terwijl andere mensen er een puinhoop van maken". Ziel en Zaligheid Houwert verbond zich aan de sekte en werkte dagelijks van 8 uur 's ochtends tot 2 uur 's nachts. Hij volgde talloze cursussen, verkocht ze aan het publiek en nam nieuwelingen de 'biecht' af als zogenaamde auditor. Mensen legden hun hele ziel en zaligheid voor hem bloot. Het geen Houwert ook deed, voor hij toetrad tot de sekte. "Kan de kerk later mooi tegen je gebruiken als je met ze wilt breken". Hoe komen personen ertoe zich zo uit te leveren? Houwert vindt het verklaarbaar. "Mensen zijn op zoek naar houvast en willen graag ergens bij horen. Boven-dien geeft de Scientology-leer je het gevoel iets positiefs te doen. Christelijke kerken hebben mo menteel niet veel te bieden op ge-bied van spiritualiteit. Ik ben zelf katholiek opgevoed en vind dat de leiding van de katholieke kerk zich alleen maar belachelijk maakt met haar verouderde stand punten". Leven als Scientology-aanhanger is verkeren in een permanente roes. "Eerst zet de kerk al je problemen op een rij. Volgens de Scientology-leer is alles psychosomatisch, dus het gevolg van psychische problemen. Zij zullen je wel van je problemen afhelpen. Zonder artsen, medicijnen, psychiaters en therapie`n. Zeggen ze. Het paradoxale is dat ook de Scientology-kerk je onderwerpt aan een psycho-analyse. Ze zijn zo blind, dat ze niet eens beseffen dat ze gebruik maken van de methoden van de vijand, om maar even in hun termen te spreken". Als sektelid leef je in een voortdurende hypnose-toestand, waaruit je niet wilt ontwaken. Een paradijs, ver van de harde werkelijkheid. Houwert: "Een van de basisoefeningen is het elkaar aankijken. Uren lang. Daarvan raak je in een soort trance. Je gaat je lekker voelen, euforisch bijna. Dat gevoel wil je vasthouden". Doodsbang "De Scientology leert je om je vrij te maken van alles: de ballast van je vorige levens, je ouders, je omgeving, je werk. Je leven binnen de sekte wordt een soort drug. Je raakt verslaafd aan hun cursussen. Je wilt niks anders meer". Na drie jaar besefte Houwert dat hij een slaaf was geworden en alles behalve vrij. Hij vertrok met de noorderzon, uit angst voor represailles. Want de arm van de Scientology-kerk kan ver reiken. "Wat ze kunnen doen is te gek voor woorden. Ik ken mensen die doodsbang zijn gemaakt. Als je de Organisatie verlaat, stappe aanhangers naar je buren en strooien verdachtmakende praatjes in het rond: Weet u wel dat hiernaast een kinderverkrachter woont...' Ze maken je sociale leven kapot". "De kerk valt altijd aan. Op een dusdanige manier dat mensen smeken om met rust te worden gelaten. Zo'n tactiek werkt in de Verenigde Staten nog veel sterker dan hier. Vergeet niet dat de kerk alles over je weet door de auditing de biecht die je krijgt. Dat geeft ze een schat aan persoonlijke gegevens, die ze keurig bijhouden in dossiers". Nadat Houwert de sekte had verlaten, keerde hij via Belgie terug naar Nederland. Momenteel heeft hij een vertaalbureau in Haarlem. Wonderlijk genoeg heeft hij zich nog enige tijd aangesloten bij de Scientologykerk in Brussel. "Ik was in de Canadese organisatie behoorlijk hoog opgeklommen. In Brussel keken ze erg tegen me op. Ik maakte indruk op hen. Blijkbaar kon ik de kerk op dat moment nog steeds niet loslaten. De overgang naar de realiteit is groot". In het krijt Houwert heeft 100.000 gulden aan eigen geld in de Scientology-kerk gestoken en staat nog voor hetzelfde bedrag bij de sekte in het krijt. Wat hem betreft blijft dat ook zo. ,"Ik denk niet dat ze een deurwaarder zullen sturen". Die duizelingwekkende hoeveelheid geld is voornamelijk gaan zitten in de gigantische prijzen die de Scientology-kerk rekent voor haar cursussen. Houwert: "Je betaalt al gauw een paar honderd gulden per uur. De Scientology-kerk is business. Er moet geld worden verdiend. Overigens spreekt de kerk niet over betalen maar doneren. Dat klinkt een stuk svmpathieker". Toen Houwert besloot zich bij de kerk aan te sluiten moest hij een meerjarencontract ondertekenen. Hij tekende voor een miljard (!) jaar. In het contract staat de bepaling dat bij tussentijds vertrek voor alle genoten cursussen alsnog moet worden betaald. Vandaar de gigantische schuld die Houwert nog heeft uitstaan. Hij is niet de enige. "Onlangs belde mij iemand die de organisatie 10.000 gulden schuldig is". Het kostte Houwert uiteindelijk tien jaar om helemaal los te komen van de Scientology-doctrine. "Je raakt in een innerlijk conflict dat begint met: de Scientology-mensen zijn slecht, maar de leer zelf is prima. Geleidelijk aan prik je ook door alle theorieen heen. Je herkent immers de boom aan zijn vruchten". Het afkickproces heeft Houwert op eigen krachten voltooid door veel gegevens over de kerk te verzamelen. met name ervaringen van andere afvalligen. Mensen die sterk genoeg waren om hun belevenissen op schrift te stellen. Daar is moed voor nodig, meent Houwert. "Dat je de kerk verlaat is nog tot daar aan toe. Maar als je er mee in de openbaarheid treedt, dan ben je de duivel. Een SP: een Suppressive Person. Het ergste van het ergste". Ook Houwert is nu SP'er door met zijn verhaal naar buiten te komen. Het laat hem koud. "Ik ben niet bang. Ik ben momenteel voor honderd procent vrij. van de kerk. En omdat ik weet wat het me heeft gekost, wil ik mensen dezelfde lijdensweg besparen door ze te helpen. Ik heb heel veel materiaal over de kerk verzameld. Ontnuchterende verhalen, zodat mensen beseffen waarin ze hebben geloofd. Want je gelooft alles wat de kerk vertelt. Nee, sterker nog: je bent er zeker van. Geloof heeft nog te veel twijfel in zich". ' Binnen de Scientology-kerk verleer je kritisch te zijn. Op alle vragen die je stelt, krijg je als antwoord: 'go to the source, ga naar de bron. En die bron is alles wat Ron Hubbard, de stichter van de Scientology-kerk, heeft geschreven. Als je niet tevreden bent met zijn antwoorden, redeneert de kerk dat weg. 'Je bent nog niet rijp genoeg om alles te bevatten', wordt dan gezegd. Ex-sekteleden en hun familie staan in de kou, vindt de Haarlemmer. "Er is geen hulpverlener die aanvoelt wat deze mensen hebben meegemaakt. Je moet echt zelf een fanatiek volger zijn geweest om het te begrijpen". Van boek naar fles De impact van sommige ervaringen bijvoorbeeld. Houwert: "Ik heb bij Scientology een cursus gevolgd om buiten je lichaam te treden. Ik vond het fantastisch. Dat dit kon! Later heb ik er met een psycholoog over gepraat. Die vroeg hoe een en ander in z'n werk ging. Ik vertelde dat ik in een kamer zat met een fles aan de ene kant van de kamer en een boek aan de andere kant. Ik moest steeds van de fles naar het boek lopen en beschrijven wat ik zag. De vorm van het voorwerp, de kleur en het gewicht. Van het boek naar de fles en omgekeerd. Uiteindelijk raakte ik buiten mezelf". "Toen ik dat de psycholoog vertelde, moest hij hartelijk lachen. Hij vond het heel gewoon. 'Je bent gedesorienteerd geraakt en kreeg uiteindelijk een soort trancegevoel', verklaarde hij. En ik maar denken dat ik buiten mijn lichaam was getreden. Kortom: je wordt belazerd waar je bij staat". Met de tientallen reacties op zijn advertentie gaat Houwert de komende tijd aan de slag. Hij wil met zijn stichting niet alleen slachtoffers van de Scientology-kerk helpen, maar ook ex-aanhangers van andere sekten. (Voor hulp aan ex-sekteleden en hun familie: Stichting TNA, Postbus 4386. 2003 EJ Haarlem)
Nieuwe Revu 13 juni '91
Vandaag Amerika, morgen de wereld HET SCIENTOLOGY - COMPLOT Nadat er drie jaar geleden negen leiders in Spanje waren opgepakt, werd het stil rondom de Scientology Church. Maar dat wil niet zeggen dat de sekte haar activiteiten staakte. In tegen deel. De Scientology Church breidt zwijgend haar wereld-imperium uit. Een onderzoek naar de dekmantel-organisaties, de methoden waarop critici de mond wordt gesnoerd en het grote doel. Noah Lotrick (24) uit Kingston (Pennsylvania) sprong vorige zomer in New York City uit een raam op de tiende verdieping van het Milford Plaza Hotel. Hij stortte neer op de motorkap van een zesdeurs limousine. Toen de politie arriveerde zagen zij dat zijn vingers zich nog uirstrekte naar 171 dollar, het enige geld dat hij niet had uitgegeven aan de Scientology Church: de 'zelfhulp filosofiegroep' die hij zeven maanden eerder ontdekt had. De vader van Noah Lottick, een arts, kan het nog nauwelijks geloven. "Wij dachten dat het een normale opleiding was," zegt hij. "Maar nu weten we dat het een school is die geleid wordt door psychopaten. Hun therapieá‘án zijn pure manipulatie. Ze weken naar aardige, intelligente mensen en vernietigen ze. De Lottick's zouden Scientology graag voor het gerecht dagen, voor medeplichtigheid aan de dood van hun zoon, maar zij zijn bang voor de gevolgen. De kerk verschuilt zich al bijna veertig jaar met succes achter artikel 1 van de Amerikaanse Grondwet en achter een batterij goedbetaalde advocaten en priváŽá-detectives. De Scientology Church, opgericht door de Amerikaanse science fiction-schrijver L. Ron Hubbard, doet zich voor als een religie. In werkelijkheid is de kerk een zeer winstgevende wereldwijde zwendelpraktijk die overleeft door leden en critici op een mafia-achtige wijze te intimideren. Er zijn in de afgelopen tien jaar slechts korte perioden geweest waarin de opmars van de kerk werd afgeremd. In het begin van de jaren tachtig kwamen elf kopstukken, waaronder Hubbard's vrouw, in de gevangenis terecht. Zij waren betrokken bij infiltratie en inbraken. Bovendien bad de groep meer dan honderd telefoonlijnen afgeluisterd van priváŽá-adressen en regeringsinstan ties die betrnkken waren bij een onderzoek naar de kerk. De meeste sektes overleven hun stichter niet, maar Scientology floreert sinds let overlijden van Hubbard in 1986. De kerk heeft wereldwijd ongeveer 50.000 leden, veel minder dan de acht miljoen die door henzelf geclaimd wordt, maar er zijn inderdaad miljoenen mensen die ooit met Hubbard's bizarre schepping te maken hebben gehad. EáŽán van de verschijningsvormen van de kerk is 'De kerk van de geestelijke technologie'. Uit dossiers van rechtszaken blijkt dat deze zij tak alleen al in 1987 een inkomen had van ruim een miljard gulden. Ex-leden die op hoog niveau opereerden zeggen dat de moederorganisatie zo'n achthonderd miljoen heeft weggesluist naar bankrekeningen in Liedtenstein, Zwitserland en Cyprus. Hubbard's boeken vormen nog steeds de grondslag voor de denkbeelden en werkwijze van Scientology. EáŽán van zijn werken, 'Dianetics, de moderne wetenschap van mentale gezondheid' uit 1950, beschrijft hoe psychische problemen ontstaan en hoe ze het beste verholpen kunnen worden. Volgens Hubbard laten negatieve ervaringen uit het verleden geestelijke littekens, of in het kerkjargon 'engrammen' achter. Zolang die engrammen niet behandeld worden, zijn mensen geen vrije wezens. Hubbard beschrijft in zijn boek de enige werkzame behandelingsmethode: 'auditing'. Met behulp van de E-meter, een door de stichter ontwikkelde leugendetector, dwingt de auditor zij patient terug te gaan' naar een gebeurtenis in het verleden die de oorzaak is van een engram. Deze praatsessies kunnen volgens Hubbard de intelligentie vergroten en blindheid genezen. Zelfs wanneer de engrammen genezen zijn liggen er volgens de Scientology-doctrine nog steeds spirituele gevaren op de loer. Om aan die gevaren te ontkomen moet de Scientoloog "de brug op naar totale vrijheid." De kosten van al deze therapieá‘án zijn hoog. Nieuwe leden - "rauw vlees" zoals Hubbard hen noemt - betalen volgens de laatste prijslijst 2000 gulden voor een uur 'auditing'. Een sessie van twaalfeneenhalf uur kost 25.000 gulden. Wie de hele brug wil begaan moet rekening houden met bedragen tussen de 400.000 en de 800.000 gulden. Psychiaters zeggen dat 'auditing' kan leiden tot een verslavende geestelijke euforie. Nieuwkomers kunnen de sessies zelf verdienen door nieuwkomers te werven, door nieuwkomers te auditeren of door lid te worden van de kerk. "Zorg ervoor dat er een heleboel lichamen door de winkel gaan," schreef Hubbard in een van zijn bulletins aan topfunctionarissen binnen de kerk. "Verdien geld, verdien meer geld. Laat anderen produceren zodat je zelf geld verdient... Hoe je ze binnen krijgt of waarom, maakt niets uit, maar doe het.' Harriet Baker (73) werd op hardhandige wijze geconfronteerd met deú Voordat Noah Lottick zichzelf van Het leven beroofde betaalde hij meer dan 10.000 gulden aan de kerk. Naarmate hij Scientology vaker bezocht, werd zijn gedrag vreemden Toen Noah's vader besloot om een psychiater om raad te vragen was het al te laat. 'Van Noah's vrienden bij Dianetics' vermeldde de kaart aan een van de bossen bloemen op het graf van Lottick. Geen enkele Scientologoog nam de moeite om op de begrafenis e komen. Een week daarvoor warwn Noah's ouders nog warm onthaald in hetScientologygebouw. Een leider van Noah's groep liet daarbij weten dat hun zoon een paar uur voordat hij vermist werd nog in het gebouw was geweest. Maar zodra zijn lichaam door zijn ouders geidentificeerd was werddeze lezing bij Scientology ontkend. Tot op de dag van vandaag weigert de kerk om 6000 gulden die Lottick nooit gebruikte terug te betalen aan de ouders. Noah zou het geld overgemaakt hebben als een donatie. DE LEIDING VAN SCIENTOLOGY is op het moment in handen van de Amerikaan David Miscavige, 31 jaar, een 'drop-out' van de middelbare school en een lid van de tweedegeneratie Scientologen. Ex-leden beschrijvenhem als sluw, meedogenloos en zo achterdochtig over vermeende vijanden dat hij z'n drinkbeker nooit neerzet zonder er een plastic dekseltje op te doen. Het is zijn obsessie om van Scientology in de jaren negentig een vertrouwenwekkende beweging te maken die ingang vindt onder brede lagen van de bevolking. De 'Celebity Centers' (Vip-centra) maken onderdeel uit van deze strategie. In Hollywood heeft de kerk een keten van societeiten opgericht waar Amerikaanse sterren groots onthaald worden. In de centra kunnen beroemdheden terecht voor algemene adviezen en voor carriereplanning, overigens tegen betaling van forse bedragen. John Travolta, Tom Cruise en de actrice Kirstie Alley - bekend van Cheers - maken gebruik vean deze diensten, evenals de jazz-muzicus Chick Corea en Nancy Cartwright, 'de stem' van cartoon-ster Bart Simpson. Maar Miscavige bewandelt ook andere wegen om zijn doel te bereiken. Hij nam het bekende reclamebureau 'Hill en Knowlton' in de arm om het ranzige imago op te poetsen. Miscavige's groep trad naast Sony en Pepsi op als hoofdsponsor voor Ted Turner's Liefdadigheidsspelen. Scientology-boeken werden in grote oplages op de markt gebracht en vervolgens door de groep zelf gekocht, zodat deze titels bovenaan de bestsellerlijsten verschenen. In gerenomeerde tijdschriften alsú Terwijl de naam Scientology te kust en te keur wordt aangeprezn, dedient de kerk de kerk zich van taloze schuilnamen, dekmantels en tussenpersonen om haar produkt aan de man te brengen. Met name rijke, intellectuele mensen zijn een gewilde prooi. STERLING MANAGEMENT SYSTEMS, opgericht in 1983,behoort tot de snelstgroeiende familiebedrijven in Amerika. (In 1988 bedroeg het inkomen zo'n 20 miljoen). Sterling verzendt regelmatig een nieuwsbrief aan meeer dan 300.000 mensen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg: meestal tandartsen. Hen wordt een drastische stijging van het inkomen voorgespiegeld Wanneeer zij deelnemen aan de door Sterling georganiseerde seminars en cursussen, die ongeveer 20.000 gulden per stuk kosten. Het hoofddoel van Sterling is klantenwerving voor Scientology. De oprichter van het bedrijf, tandarts Gregory Hughes, staat nu onder verdenking bij het 'Tuchtcollege voor Tandartsen' in Californie. Er zijn negen rechtzaken tegen hem aangespannen voor het ondeskundig behandelen van patienten, meestal kinderen. Veel tandartsen die zonder het te weten bij Scientology betrokken zijn geraakt, hangen eveneens rechtszaken boven het hoofd. Tandarts Robert Geary uit Medina (ohio), die in 1988 een Sterling-seminar bezocht, onderging ' de meest extreme verkoopmethodes die hij ooit had meegemaakt.' Sterling-medewerkers verzekerden Geary (45) dat hun firma niet was verbonden aan Scientology; toch wisten zij Geary ervan te overtuigen dat hij en zijn vrouw Dorothy persoonlijke problemen hadden die auditing noodzakelijk maakten. In vijf maanden, zeggen de Gearys, besteden zij 260.000 gulden aan diensten en nog eens 100.000 gulden aan goederen zoals 'met goud ingelegde' boeken over investeringsniveaus met een handtekening van Hubbard. Geary voegt daar aan toe dat de Scientologen niet alleen zijn bank belden om de limet van zijn creditcard te verhogen, maar dat zij hem bovendien dwongen zijn handttekening te plaatsen onder een aanvraag voor een lening van 40.000 gulden. "Het was krankzinnig." zei hij achteraf. "Ik kon zelfs geen rekening krijgen waarop stond waarvoor de lening bestemd was." De Gaerys beweren dat de dwang zover ging dat Scientologen Dorothy twee weken vasthielden in een berghut, waarna ze behandeld moest worden voor een zenuwinzinking. MAAR STERLING is lang niet de enige dekmantel. Er zijn ook organisaties die zich ten doel stellen de publieke opinie rijp te maken voor het gedachtengoed van de kerk. "De grootste informatie-campagne in de geschiedenis van Scientology." zo noemt de kerk de verspreiding van meer dan 3,5 miljoen exemplaren van 'The Way to Happiness' (een boek over moraal van Hubbard's hand) op openbare basisscholen in heel Amerika. Deze taak was in handen van the'Way to Happinessúar onderwijzers leren de methoden van Hubbard toe te passen. Ook buiten het onderwijs tracht Scientology de geesten rijp te maken. Onder de naam 'Citizens Commission on Human Rights' (CCHR) het 'Burgercomite voor de Mensenrechten' is een groep binnen de ker fulltime bezig om wat zij zien als haar voornaamste concurrent, de psychiatrie, te bestrijden. Het comite verspreidt regelmatig rapportages die de psychiatrie en specifieke psychiaters in een kwaad daglicht moeten stellen. De aan de kerk verbonden 'Concerned Businessman's Association of America'., de Vereniging van Verontruste Amerikaanse zakenlieden' organiseert debatten waar tegen drugs wordt geageerd en verleent studiebeurzen van 10.000 gulden. Zo hopen zij studenten aan zich te binden en in de gunst te komen bij beroepskrachten in het onderwijs. John D. Rockefeller de vierde, senator voor West-Virginia, prees de vereniging onlangs nog aan op de senaatsvloer, niet wetend dat hij met een dekmantel van Scientology te doen had. In augustus was de schrijver van Roots, Alex Haley, de belangrijkste spreker op het jaarlijkse feestmaal. De onwetendheid tegen over de kerk kan genant zijn. Achteraf zegt Haley:"Ik wist niet zoveel van deze club af. Ik ben een aanhanger van de methodisten. De gouveneur van de staat Illinois, jim Edgat, maakt het nog bonter. Hij wilde 13 maart uitroepen tot 'L. Ron Hubbard Day'. Tenslotte, zo zei hij, had Hubbard de afwijkingen van de menselijke geest verholpen. Toen hij er eind maart achter kwam wie Hubbard werkelijk was, trok hij de proclamatie in. SCIENTOLOGY houdt zich niet alleen be'zig met de zorg voor het geestelijke, maar ook lichamelijke problemen kunnen met de 'tech' van Hubbard verholpen worden. Hiertoe is 'HealthMed' opgericht: een keten van klinieken waar het lichaam wordt gereinigd door wissel baden in de sauna, licbaarnsoefeningen en vitamine-preparaten. Deskundigen stellen het program-ma aan de kaak als kwalkzalverij. Bovendien is het overmatig toedienen van vitamines in combinatie met de sauna gevaarlijk. Hubbard's reinigingsprogramma vormt ook de voornaamste steunpilaar voor Narconon: een door de kerk gerunde keten van 33 alkick-centra voor alcohol en drugs -sommigen in gevangenissen onder de naam Criminon- in twaalf landen. Ook op het ulcelijke vlak laten Scientologen tich niet onbetuigd. Bedrijven werken samen met Scientology en andersom. De gebroeders Feshbach -Kurt, Joseph en Matthewuit Palo Alto (Californie) zijn rijk geworden met handel volgens het procede' van 'shorting'. Op de effectenmarkt betekent 'shorting' dat een handelaar effecten leent van een staatsbedrijf, om ze vervolgens door te verkopen op de markt. De handelaar hoopt dan dat de prijzen van de effectenú De Feshbacbs hebben inmiddels meer dan een miljard tot hun beschikking en geven leiding aan een staf van zestig werknemers. Hun succes hebben zij, naar eigen zeggen, geheel te danken aan Scientology. De kerk mocht dan ook zo'n twee miljoen gulden van hen incasseren. Tijdens hoorzittingen (1989) in het Congres beweerden vertegenwoordigers van verschillen-de bedrijven dat stromannen van de gebroeders Feshbach valse informatie hadden verspreid onder regeringsinstanties om hun bedrijf in dis-krediet te brengen en de effecten in waarde te doen dalen. Stromannen zouden met hetzelfde doel zijn opgedoken in de gedaantes van veiligheids- en Beursambtenaar. Michael Russell, uitgever van een aantal tijdschriften over het zakenleven legde een getuigenverklaring af waarin hij zei dat een werknemer van Feshbach zijn bankiers opbelde en trachrte zijn leningen te blokkeren. Soms ook huren de Feshbachs priváŽá-detectives om bed rijven door te lichten. Eventuele misstanden worden doorgespeeld aan business-verslaggevers, makelaars en beleggers. De Feshbachs, die colherts dragen met de slogan 'effecten-busters' houden vol dat zij schone handen hebben. Maar als onderdeel van een lopend onderzoek naar mogelijke voorkennis bij effectenhandel wordt volgens welingelichte kringen gekeken of de gebroeders Feshbach vertrouwelijke informatie hebben gekregen van ambtenaren van het Ministerie van Volkshuisvesting. De broers Iij ken gelieerd te zijn aan Scientology's strijd tegen de psychiatrie en medicijnen: hun slachtoffers zijn vaak firma's die te maken hebben met biotechnologie of gezondheid. Fen andere geruchtmakende activiteit was een samenzwering van Scientologen om binnen te dringen in het Internationale Monetaire Fonds, de Wereldbank en de Export-Import bank van Amerilca om vertrouwelijke informatie te vergaren. De Scientologen hoopten te weten te komen van welke landen in de wereld het in ter-nationale krediet ingetrokken zou worden. Aan de kerk verbonden handelaren zouden met deze voorkennis hun voordeel kunnen doen door via kortstondige handelsposities in die landen gebruik te maken van de schommelingen in de waarde van de munteenheid. Soms leiden de malversaties tot een veroordeling. Zoals in het geval van drie scientologen uit Florida, waaronder Ronald Bernstein, een belangrijke geldschieter van Scientology. De drie bekenden in maart schuldig te zijn aan het wit-wassen van geld via hun handel in zeldzame postzegels. SCIENTOLOGY BESTEED grote sommen geld aan het monddood maken van critici. Artsen, journalisten, advocaten en zelfs rechters worden bedolven onder processen, beslopen door detectives, vals beschuldigd van verzonnen misdaden, in elkaar geslagen of met de dood bedreigd. Critici zijn 'vogelvrij' zo luidt een van de beleidslijnen die door Hubbard werd uitgezet. De meest afschrikwekkende vertegenwoordigers van de kerk zijn haar advocaten. Hubbard waarschuwde zijn volgelingen voor advocaten die adv'iseren om niet te vervolgen. Het doel van vervolging is eerder verwarring zaaien en ontmoedigen dan winnen.' Resultaat: Scien tology heeft honderden rechtszaken aangespannen tegen vermeende vijanden en betaalt jaarlijks ongeváÇár 40 miljoen gulden aan meer dan bonderd advocaten. cientology lijkt zich tot doel te hebben gesteld om de oppositie tot een faillissement te drijven of te begraven onder papier. Alleen al tegen de belastingdienst lopen 71 rechtszaken. Tegen Michael Flynn, een advocaat uit Boston die tussen 1979 en 1987 slachtoffers van de kerk bijstond werden veertien absurde rechtszaken aangespannen die áŽááŽán voor áŽááŽán niet ontvankelijk werden verklaard. Een andere advocaat, Joseph Yanny, vertegenwoordigde de sekte tot 1987. Hij gooide het bijltje erbij neer toen hem, naar zijn zeggen, werd verzocht om Scientology. leden te helpen bij het stclen van medische rapporten die gebruikt zouden worden om een advocaat van de tegenpartij te chanteren. (In plaats daarvan werd de advocaat volgens zegs. mannen in elkaar geslagen). Sinds Yanny de kerk niet meer verdedigt is hij het doelwit ge-worden van inbraak, rechtsvervolging en bedreiging met de dood. CRITICI DRINGEN EROP AAn dat de staat de kerk op een gecoá™árdineerde wijze aanpakt. "ik zou wel eens willen weten waar de regering blijft?" vraagt Toby Plevin, een adv'ocaat uit los Angeles die opkomt voor de slachtoffers. "De rechtsvervolging zou niet overgelaten moeten worden aan priváŽá-personen. God weet dat de meesten van ons bang zijn om betrokken te raken." Tot dusverre bezorgt de internal Revenue Service (IRS); ofwel de Centrale Belastingdienst, Sciehrnlogy nog de meeste kopzorgen. Belastingbeambten hebben vermoedens dat Hubbatd\ opvolgers de kas v'an de kerk hebben gelicht. Sinds 1988, toen de Hoge Raad zich schaarde achter eerdere gerechtelijke uitspraken om de belastingvrijwaring voor Scientology op te heffen is er een grootscheeps landelijk onder-zoek gestart. Een klein, maar behulpzaam houvast in het onderzoek waren cassettebanden met gesprelelten wssen hooggeplaatste Scientologen en hun advocaten. Volgens een federaal hoger gerechtshof vormden de banden bewijs-materiaal voor een plan om "in de toekomst belastingfi'aude te plegen". De belastingdienst en de FBl hebben ex-leden de afgelopen drie jaar verslag laten uitbrengen van hun bevindingen. Dit onderzoek werd mede gestart om bewijs teú SOMS KUNNEN zelfs de fanatiekste aanhangers wel een beetje bescherming gebruiken. Dat bleek nog eens in het geval van John Travolta die zich, ondin'rks kritische geluiden in de richting van het management toch lange tijd opwierp als de onofficiele spreekbuis van de kerk. Ex-leden die in de top meedraaiden verzekeren dat Travoita lange tijd bang is geweest dat details over zijn seksuele leven naar buiten gebracht zouden worden, zoora hij de kerk de rug toe zou keren. Het voormalig hoofd van de veiligheidsdienst van Scientology, Richard Aznaran, herinnert zich dat Miscavige tegenover stafleden vaak grappen maakte over T'avolta's vermeende pro miscue homoseksuele leven. Op dit moment lijkt de dreiging achterhaald. in mei verkocht een mannelijke porno-ster voor 200.000 gulden het verhaal over zijn twee jaar durende relatie met Travolta aan een pulpblad. Travolta weigerde commentaar; in december diskwaliflceerde zijn advocaat het verhaal als bizar. Twee weken later kondigde de acteur aan dat hij ging trouwen met actrice en medeScientoloog Kelly Preston. NIET LANG NA DE DOOD van Hubbard ontbood de kerk Trout & Ries een respectabel marketing-adviesbureau dat opereert vanuit Connecticut. "Wij zijn zeer duidelijk geweest" zegt Jack Trout. áÇáWe hebben hen geadviseerd om de boel uit te mesten, de controverses te beá‘áindigen en zelfs op te houden een kerk te zijn. Zij waren er niet voor te porren.', In plaats daarvan heeft Scientology nu áŽááŽán van de grootste Public Relations-firmas in de arm genomen: Hili and Knowlton. Woordvoerders van het bedrijf weigeren commentaar. Trout niet: "Hill and Knowlton moeten het gevoel hebben dat er nog met deze heren te praten valt," zegt hij. "Tenzij ze het echt alleen maar om het geld gaat." DESKUNDIGEN VOORSPELLEN dat, tenzij de federale autoriteiten hun zaken serieus aanpakken, de piraterij van de kerk zich zal verspreiden als een kankergezwel "Scientologen zijn zeer ondernemend, en nu Hubbard dood is, en niet meer in staat om de boel in de war te gooien met zijn eeuwige invallen, is het voor de navolgelin gen zelfs eenvoudiger geworden om hun route uit te stippelen," waarschuwt Louis West, directeur van het 'Instituut voor Neuropsychiatrie' aan de 'Universiteit van Californie' in Los Angeles. "Ik voorspel dat er meer offensieven en fi nanciá‘ále transacties in gang gezet zullen worden. Wat ik zou willen zijn wettelijke maatregelen om mensen te beschermen tegen de valse beloftes van sektes als Scientology." Nieuwe Revu 13.06.91
Nieuwe Revu 13 juni '91
Scientology in Nederland Peter Rensen maakte in 1988 voor Nieuwe Revu een undercover reportage over Je Scientotogy Church in Amsterdam. Hij vergelijkt nu de Amerikaanse en Nederlandse Organisatie met elkaar Door Peter Rensen Drie jaar geleden beschreef ik voor dit blad de handel en wandel van de Scien tology Church in Amsterdam, de enige Nederlandse vestiging. Mijn bevindingen waren somber, de kerk laat geen enkele plaats over voor het individu. Wie zich bij Scientology aansluit raakt verstrikt in een web van dwangmatige ideologieen. Bovendien functioneert de kerk als een gulzige multinational die mensen zonder scrupules tot op de laatste cent financieel uitkleedt. De instelling van de Scientology Church in Nederland verschilt niet van de Amerikaanse. Ook in Nederland opereert de kerk doelbewust onder schuilnamen en dekmantels. Tijdens mijn verblijf werd Scientology vaak geintroduceerd als Dianetics. Field Staff Members (FsM's), Scientologen die in hun eigen omgeving nieuwe leden trachtten te werven, boden hun diensten aan als 'Dianetics Consultant'. Bij de boeken van Hubbard die naar geinteresseerden werden gestuurd, moest ik zorgvuldig alle aangehechte Scientology-kaartjes verwijderen en vervangen voor Dianetics-brochures. Tijdens een seminar voor Delfise ingenieurs werd de naam Scientology angstvallig verzwegen. Dianetics is niet de enige schuil naam. Onder de term 'Hubbard College of Improvement' werden scientology-cursussen (voor management verbetering) bij de belasting afgetrokken. In Zutphen bestaat sinds 1982 een vestiging van Narconon, het alkickcentrum voor alco hol- en drugsverslaafden van Scientology. En ook de 'Citizens Commission on Human Rights' (CCHR), het anti-psychiatriecomite, is actief in Nederlands De naam wordt vooral gebruikt om pamfletten en ingezonden brieven in kranten te ondertekenen. Zowel in Amerika als in Nederland is het zeer moeilijk om een vinger te krijgen achter dc financi‘le handel en wandel van de kerk. Wel werd mij duidelijk dat stafleden op het laagste - en middenniveau niet rijk werden van hun werk. Manuel Nugteren, hoofd van de afdeling werving, lichtte een tipje van de financi‘le sluier op: "Stafleden krijgen betaald naar de hoeveelheid kennis die zij hebben vergaard. Hoe meer cursussen iemand gevolgd heeft hoe meer units diegene krijgt toegewezen. De Inkomsten van de Nederlandse organisatie worden verdeeld over de units. Wanneer de totale produktie laag is, dan is een unit dus maar weinig waard." Zo ontstaat een systeem waarbij iedereen op zijn eigen niveau direct voordeel heeft aan het verhogen van de "conditie van de organIsatie". Het verraderlijke is dat dc cursussen die stafleden gratis kunnen volgen, direct in rekening worden gebracht zodra het staflid de kerk verlaat. Ongemerkt kunnen die bedragen hoog oplopen en het staflid afhankelijk maken. In hoeverre de topfunctionarissen, die vanuit het Europese hoofdkantoor boven de organIsatie in Nederland geplaatst zijn zich ont-trekken aan dergelijke regels is mij niet duidelijk geworden. Voor de bezoekers van Scientology liggen dc zaken eenvoudiger. Zij worden onder zware druk gezet om cursussen of'auditing' te kopen en moeten direct betalen. Tenminste een man sloot tijdens mIjn verblijf een lening van tienduizenden guldens af bij een verzekeringsmaatschappij om zijn 'auditing' te kunnen betalen. scientology In Nederland is een theekransje vergeleken met de situatie in Amerika. Chronisch personeelsgebrek maakt het de organisatie hier onmogelijk op Amerikaanse wijze campagne te voeren en critici onder druk te zetten. Voor de bevoegde autoriteiten zou dit wellicht reden kunnen zijn om de kerk des te harder te bestrijden Nieuwe Revu, 13-06-91
Dit artikel was te vinden op http://www.xs4all.nl/~txtbreed/vk250197.html - maar al een tijd niet meer opvraagbaar.Volkskrant, 25 januari 1997
Bevrijding te koop In Duitsland gaan stemmen op om Scientology te verbieden en in Beieren worden Scientology-leden al geweerd uit politieke ambten. Hollywood-sterren kwamen daar onlangs tegen in het geweer. In Nederland is Scientology één grote cursus-hype: een kleine organisatie die verbeten vecht om een plek te veroveren. Vraag: ‘Bent u voor rassenscheiding en klassenstelsels?’ door Stella Braam Aan de Nieuwezijds Voorburgwal 271 in Amsterdam doemt het gebouw van de Scientology Kerk op. Of toch niet? 'Er zit geen kerk, zegt een medewerkster van de Kamer van Koophandel in Amsterdam. Op het adres blijkt een Deens bedrijf gevestigd: New Era Publications International, 'een uitgeverij van boeken in Europa en Azië, fictie en non-fictie van de auteur L. Ron Hubbard'. Het pand oogt weinig uitnodigend. Het is dringend aan een opknapbeurt toe. Is dit het dynamische centrum van Scientology, waar het, zoals de boodschap van de snel wisselende woordvoerders luidt, 'fantastisch' gaat? Julia Rijnvis, secretaris en huidig woordvoerster: 'In Nederland hebben we negenduizend leden. Zeker twintigduizend mensen hebben contact met ons gehad. Ze hebben bijvoorbeeld een cursus bij ons gevolgd’ Enthousiast: 'Wij zijn wereldwijd het snelst groeiende kerkgenootschap.’ 'Last van de commotie in Duitsland heeft Scientology Nederland niet gehad, zegt ze. 'Integendeel. Er komen nu nog meer geïnteresseerden. Zij willen weten wat voor kerk wij eigenlijk zijn.' Help, wij komen handen tekort, is de noodkreet in de Nederlandse Scientology-bladen Theta en Communicatie. Begin vorig jaar telde Scientology Nederland zestig stafleden, aldus een bericht in het ledenblad, terwijl er zeker tweehonderd nodig zijn om het zendingswerk te verrichten. Nu zijn het er nog minder: vijfenvijftig, om precies te zijn. En die negenduizend leden dan? Louter een pr-praatje, weten insiders. Het zijn er, zeggen zij, slechts enkele honderden. En dat is misschien wel het best bewaarde geheim van Scientology Nederland. Julia Rijnvis protesteert: ‘Wij hebben mensen die na een aantal jaren weer terugkomen en zeggen dat ze nog steeds onze methode toepassen.' Zulke mensen zijn volgens haar ook leden. Het heeft er alle schijn van dat de doorbraak van Scientology in Nederland uitblijft, zeker wanneer je de recente gegevens naast de laatst bekende onderzoeksgegevens legt. Die dateren van 1984, toen Tobias Witteveen, in opdracht van de Vaste Kamercommissie voor de Volksgezondheid, onderzoek verrichtte naar de ‘nieuwe religieuze bewegingen', 'sekten' in de volksmond. Medio 1983 telde Scientology 52 stafleden, van wie dertig fulltime. Volgens eigen opgave telde de Kerk toen 725 leden, van wie er 320 actief zouden zijn. Intern wijst men de vooringenomen media als voornaamste oorzaak van het uitblijven van succes aan Niet geheel ten onrechte. De media waren al anti-Scientology vóór haar vestiging in Nederland (1970). Dat had te maken met de dubieuze reputatie van Scientology internationaal. Begin jaren tachtig werden elf kopstuk ken, onder wie Hubbards vrouw, gevangen gezet. In de Verenigde Staten en Europa is Scientology diverse malen veroordeeld wegens infiltratie, intimidatie, afluisterpraktijken en chantage. Het kleine clubje in Nederland heeft zich echter ingehouden. Bewijzen van zulke praktijken zijn er hier niet, al zijn er aanwijzingen dat Scientology-leden wel degelijk infiltreren. In 1973 bleek een van de 'deskundigen’ in een werkgroep van ambtenaren die onderzoek naar Scientology wilden doen, zelf lid. Ook begin jaren tachtig bij het door het parlement gelaste onderzoek wisten enkele leden binnen te dringen. Soms zijn mensen van Scientology ook in hulpgroepen voor familieleden van sekteleden actief. Pronken met Hollywood-kopstukken, zoals Scientology in de Verenigde Staten doet, is er in Nederland niet bij. Men moet zich behelpen met twee ‘bekende’ Nederlanders: Jan Wijn, pianist, en Hilda van der Meulen, voormalig Miss Nederland 1993. Wat betreft zijn propaganda teert de Kerk nog steeds op de sterk verouderde bestseller ‘Dianetics’ van oprichter L. Ron Hubbard. Het boek is nauwelijks door te worstelen en legt het ontegenzeggelijk af tegen de vlot geschreven Hoe-word-ik-gelukkig uitgaven van René Diekstra en Emile Ratelband. ‘Het boek kan inderdaad een snellere vertaling gebruiken’, zegt woordvoerster Julia Rijnvis. De werving gebeurt onder meer in de Kalverstraat waar het winkelende publiek wordt aangesproken met het aanbod van een gratis persoonlijkheidstest, die ze om de hoek, in het gebouw van Scientology, kunnen afleggen. Zomer vorig jaar deed Scientology een poging eigentijdser over te komen. Met vrolijke muziek en enthousiaste jongeren reed een promotiebus door Amsterdam. De bus wordt zelden gesignaleerd, maar maakt volgens Scientology een toer door Nederland. Wie ingaat op het aanbod van een gratis persoonlijkheidstest krijgt in het gebouw van Scientology tweehonderd vragen voor zijn neus, waaronder deze:Het is de Oxford Capaciteits Analyse, 'een wetenschappelijke analyse van uw persoonlijkheid’. Zijn de vragen eenmaal ingevuld, dan komt een grafiekje uit de computer gerold en krijgt de bezoeker te horen dat hij ‘iets aan zijn persoonlijke ontwikkeling moet doen’. Men dringt aan. Voor nog geen tweehonderd gulden heb je een cursus om je communicatie te verbeteren, of om je relatie nieuw leven in te blazen. In een basiscursus stuiten cursisten op lesmateriaal dat aan de jaren vijftig doet denken. Wie toch blijft, loopt het risico een ‘cursus-hopper’ te worden. Want Scientology is één grote cursus-hype. Dat mensen ‘gehersenspoeld’ worden (en vervolgens voor vele tienduizenden guldens weer ‘gedeprogrammeerd’ moeten worden), heeft de wetenschap naar het rijk der fabelen verwezen. Men voelt zich veeleer opgenomen in een warme familie (Rijnvis: ‘gegrepen door de ideologie en methode’) en gaat dan akkoord met de regels. [Het laatste woord over "hersenspoeling" is zeker nog niet geschreven. Zie de site van: GROUP OF RESEARCH AND INFORMATION ON THE SECTS -- Mike] Mensen die voor Scientology willen werken, tekenen een contract voor tweeëneenhalf of vijf jaar, en kunnen uiteindelijk het behaaglijke gevoel krijgen bij een elite te horen. Een gevoel dat, zeggen uitgetreden leden, tot schulden en faillissementen kan leiden; vanwege de kosten die aan de geestelijke bevrijding verbonden zijn. Flauwekul, zegt Rijnvis: ‘Stafleden hebben het recht op gratis cursussen en leden doneren voorafgaand aan het deelnemen van de cursus.’ Voormalig woordvoerder Rob Hiemstra verklaarde een paar jaar geleden nog lang niet ‘clear’ te zijn, maar tot zijn innige tevredenheid al zeventigduizend gulden aan zijn reiniging te hebben uitgegeven. Elke editie van de interne bladen Theta en Communicatie is een aanvuring om door te gaan op het cursuspad naar geestelijke bevrijding, om, in Scientology-taal, clear te worden. ‘Wow, wat ik nu heb bereikt! Deze cursus was een complete rundown,’ schrijft Ingeborg F. trots - als eerste in Nederland heeft zij de New Hubbard Professional Metering Cursus voltooid. Achter in elke editie staat steevast een rijtje geslaagden - ‘releases’ en gegradueerden. Zomer vorig jaar telde Scientology Nederland een kleine 120 geslaagde cursisten, onder wie kinderen die een communicatiecursus voor kinderen succesvol afsloten. Autochtone namen domineren, maar allochtone rukken onmiskenbaar op: Turkse, Surinaams/Hindoestaanse, Oost-Europese. In een van de nummers van vorig jaar is een prijslijstje bijgevoegd. De goedkoopste cursus is de ‘Hubbard professionele Indoc TR cursus’. Daarvoor hoeft een lid slechts 960 gulden te betalen. Voor de Academie Niveaus 0-IV moet een lid bijna zeventienduizend gulden doneren. Rijnvis: 'Dat is relatief. Het is een opleiding voor auditor, iemand die Scientology-counseling geeft, een cursus die vijf tot zes jaar duurt.’ Eenmaal in het bestand van de Nieuwezijds worden de leden met post bestookt, ook uit het buitenland. Kom langs in Kopenhagen, het hoofdkwartier van Europa, in Los Angeles, het mekka van de cursussen, of gewoon op een bijeenkomst ‘om opzienbarende inside-informatie te vernemen’, aldus een brief die onlangs werd verstuurd aan een Scientology-lid. Inside-informatie over ‘onze enorme vooruitgang in het blootleggen van de misdaden van de psychiatrie en over hoe wij in het jaar 2000 de psychiatrie uitgebannen zullen hebben.’ Geestelijkereiniging tot het faillisement toe Een Scientology-lid dreigt privé en zakelijk failliet te gaan. Brieven van incassobureaus vallen op zijn deurmat. Als op zijn cursusschema achter dreigt te raken, krijgt hij een brief van zijn begeleider: jij wilt toch niet achterlopen? Je mede-cursisten hebben de cursus al af. Sommigen zijn al aan een nieuwe begonnen. 'Iemand heeft wel eens geprobeerd zo'n cursus als gift op te voeren,’ laat woordvoerder Ph. van Veller van de belastingdienst weten. 'Dat hebben wij niet geaccepteerd, want wij beschouwen Scientology niet als een algemeen nut beogende instelling.' 'Dit is niet correct, zegt Scientology woordvoerster Julia Rijnvis met grote verbazing. 'Cursussen worden wel degelijk als gift geaccepteerd door de belasting. In 1989 heeft de Inspectie der Vennootschapsbelasting in Amsterdam Scientology schriftelijk laten weten dat de Scientology Kerk niet belastingplichtig is voor de Vennootschapsbelasting, omdat er geen winststreven is en er geen concurrentiepositie wordt ingenomen! Bovendien ligt er een brief uit 1988 waarin de Amsterdamse inspecteur toezegt dat er ook geen omzetbelasting betaald hoeft te worden, 'aangezien in casu geen sprake is van activiteiten binnen een onderneming'. Toch doet Scientology aan een bedrijf denken. Fulltime stafleden werken zes dagen per week van 9.00 uur tot 22.00 uur. Hun loon? In een oproep 'Auditors gevraagd' staat de openhartige toelichting 'Een afschuwelijke betaling'. Leden kunnen onder meer ‘trainingawards’ verdienen. Ze sprokkelen kortom hun eigen cursussen bij elkaar. Ze ontvangen commissie per nieuw aangebrachte cursist/lid. Stafleden op hun beurt ontvangen loon: tussen de veertig en honderd gulden per week, constateerde Witteveen in 1984. In een voetnoot merkte hij op dat eigenlijk de Wet op bet minimumloon ontdoken wordt. De Arbeidsinspectie gaat desgevraagd bekijken hoe het technisch in elkaar zit. Er wordt, heel simpel gezegd, arbeid verricht, er is loon verschuldigd en er is sprake van een gezagsverhouding. Woordvoerster M. Rijersma van de Arbeidsinspectie laat weten dat Scientology inderdaad de Wet op bet Minimumloon ontduikt. Desalniettemin kan de Arbeidsinspectie niet ingrijpen. 'Dat komt door onze procedure, legt Rijersma uit. 'Werknemers moeten zelf bij ons aan de bel trekken.’ Dat zullen de Scientology-stafleden niet lichtvaardig doen. Ze mogen niet eens. De internationale richtlijnen schrijven voor dat Scientology-leden nooit openlijk kritiek op hun organisatie leveren. Doen ze dat toch, dan komen ze voor een 'ethisch gerechtshof’ dat de nodige maatregelen treft, variërend van berisping, degradatie en geldboetes tot, in het ergste geval, ontzegging van het lidmaatschap van de kerk. Beroep is niet mogelijk. Scientology-woordvoerster Julia Rijnvis stelt dat haar Kerk het minimumloon niet hoeft te betalen. 'Wij zijn kerkmedewerkers. Wij krijgen een vergoeding', zegt ze. ‘Wij tekenen geen arbeidsovereenkomst, maar werken vanuit idealen en een gelofte zoals kloosterlingen die afleggen.' Aan idealen ontbreekt het niet. Scientology zet zich niet alleen in voor de geestelijke bevrijding van de inwoners van Nederland, maar ziet ook maatschappelijke taken weggelegd: de oplossing van het verslavingsprobleem, beter onderwijs. Verder dient de psychiatrie ‘geliquideerd’ te worden, aldus een toespraak van H. Jentzsch, president van Scientology International. Volgens critici ontbreekt in de opsomming één belangrijk doel: ‘make money, make more money’, een van Hubbards beleidsrichtlijnen. En het grote geld zit in het bedrijfsleven. Internationaal is Scientology ook daar actief - om de bedrijven clear te maken. Dat heeft een grote garagehouder (meer dan tweehonderd werknemers) in Nederland ondervonden. De man, die anoniem wil blijven, kreeg twee jaar geleden een mailing van het bedrijf Silhouet Personnel Selection. Met het aanbod een gratis test te komen afleggen die normaal gesproken honderden guldens zou kosten. Hij kreeg, zoals later zou blijken, Scientology's Oxford Capaciteits Analyse onder zijn neus, dezelfde test die de van de Kalverstraat geplukte bezoekers gratis afleggen. Het grafiekje dat uit de computer rolde, toonde pieken en dalen. 'En voor elke piek en elk dal hadden ze wel een cursus', zegt de garagehouder, die met de cursus 'communicatie' begon. Voor vierduizend gulden. 'De theorie was goed, zegt de garagehouder. 'Maar de praktijkoefeningen deden vreemd aan. Dan moest je elkaar in de ogen kijken, waarbij de een strak moest blijven kijken terwijl de ander allerlei grimassen moest maken! (TR-0, zeggen Scientology-kenners: twee uur lang niet met de ogen mogen knipperen). Van de zeven cursisten haakten er drie onmiddellijk af, aldus de garagehouder. ‘Ik weet niet of ze hun geld hebben teruggekregen. 'Voor sommige mede-cursisten - allen uit het bedrijfsleven - bleek dit de zoveelste cursus die ze bij Silhouet aflegden. Hij vernam dat er maar liefst twintig cursussen in bet pakket zitten. Geldklopperij, vermoedde de garagehouder. Hij kreeg argwaan en wilde niet meer. Sindsdien wordt hij bestookt, per brief of telefonisch, door medewerkers van Silhouet. Twee maanden geleden nog kwam weer een mailing met een aanbieding binnen. Eenmaal in het bestand, blijf je erin, vertelt de man, die snel door had dat hij met Scientology van doen had. 'Daar maken ze geen geheim van.' Algemeen directeur J. Ramirez van Silhouet betreurt het dat een (ex)klant ontevreden is. Hij is bovendien verbaasd dat de garagehouder niet uit het bestand is gehaald. 'Dat doen wij altijd. Laat hem even met ons bellen en we halen hem eruit!’ Ramirez ontkent met nadruk directe banden met Scientology te hebben. ‘Wij maken in onze trainingen gebruik van de inzichten van Hubbard. Dat is alles.' Hij zegt dat zeker tweeduizend bedrijven in Nederland - waaronder enkele grote met meer dan vijfduizend werknemers - gebruik maken van zijn diensten. Namen wil hij niet noemen, vanwege de privacy. ‘Tussen de tachtig en honderdtwintig mensen per week maken gebruik van onze diensten. Het kan dus niet zo zijn dat wij slecht werk afleveren'. Van de 23 Silhouet-medewerkers, zegt hij, zijn sommigen lid van Scientology, anderen niet. Of Ramirez zelf lid is? 'Die vraag maakt mij ongemakkelijk. Wat doet het ertoe welke geloofsovertuiging iemand aanhangt?' Ook U-man Nederland in Bilthoven, een bedrijf voor managementconsultancy, zeggen insiders, is internationaal voor Scientology actief. U-man Nederland gebruikt de Oxford Capaciteits Analyse om sollicitanten te testen. Directeur I. Feringa zegt dat zo'n vijfhonderd bedrijven in Nederland van zijn diensten gebruik maken. Ook hij wil geen namen noemen en ontkent banden met Scientology te hebben. 'Wij hebben die test gekocht. Dat is alles.' J. van Minden, directeur van Psychom, een bureau voor loopbaanbegeleiding dat sollicitanten onder meer voorbereidt op testen, werd drie jaar geleden door Silhouet benaderd met de vraag of hij de Oxford Capaciteits Analyse op zijn waarde wilde testen. Van Minden: ‘Silhouet kwam er rond voor uit dat ze van Scientology waren.’ Maar tot een advies is het nooit gekomen. 'Essentiële gegevens, zoals de ‘meetpretentie', dus welke persoonlijkheidskenmerken je wilt meten, kwamen niet boven tafel', zegt van Minden. Toen ik vroeg om nadere onderzoeksgegevens, kwamen ze met onderzoek uit Frankrijk van ene S. Bernstein. Ik heb nog naar die man gezocht, maar hij was niet te vinden. Ik vraag me af of hij wel bestaat!’ De Engelse criticus Chris Owen publiceerde onderzoek van wetenschappers naar de test. Het eindoordeel: de Oxford Capaciteits Analyse is volstrekt onbetrouwbaar. [Er bestaat blijkbaar wel een Serge Bornstein, een Franse psychiater die het goed kan vinden met de Scientologen. Bornstein komt voor op de Franse "TARGETS DEFENCE POINTS" lijst van Scientology, volgens Serge Faubert, die het boek schreef Une secte au coeur de la République. Meer gescande Scientology documenten uit dat boek. -- Mike] Ook in het onderwijs, de anti-psychiatriebeweging en in de verslavingszorg is Scientology volgens insiders direct actief. Scientology ontkent dit: het gaat om onafhankelijke stichtingen. Maar als men de lijsten van de bestuursleden bekijkt, komt men vooral de namen van actieve Scientologen tegen. Zo zit de stichting Effectief Onderwijs achter een basisschool, de Lafayette-school in Amsterdam, waar dertig kinderen onderwezen worden volgens Hubbards didactische inzichten. De strijd tegen het verslavingsprobleem geschiedt vanuit het afkickcentrum Narconon in Zutphen. Narconon is in opspraak geraakt: de behandelmethoden zouden dubieus zijn, de verslaafden zouden hun afkicken zelf moeten betalen en van de wal in de sloot geraken: zij zouden in 'Scientology-junks' veranderen. Onzin, zegt Narconon-voorzitster J. Kluessien. ‘Van de honderden verslaafden die we hier gehad hebben, zijn er vier lid van Scientology geworden.’ De negatieve publiciteit heeft vervelende gevolgen gehad, zegt Kluessien. Justitie verwijst nauwelijks meer door naar Narconon. ‘Terwijl wij een uitstekende methode hebben, gebaseerd op de inzichten van Hubbard.’ Er zijn nu, zegt ze, zo'n twintig verslaafden in Narconon. Zij leveren hun uitkering in, op wat zakgeld na, en gaan het 'reinigingsproces' in. Resultaat? Kluessien: 'Eén op de drie blijft clean.’ Scientology's strijd tegen misstanden in de psychiatrie verloopt onder meer via Internet. Daar heeft de vanuit Scientology opgerichte organisatie Nederlands Comité voor de Rechten van de Mens (NCRM) een eigen homepage. Op de homepage: 'De NCRM gelooft dat patiënten in psychiatrische inrichtingen tot de meest onderdrukte en minst vertegenwoordigde groeperingen in onze samenleving behoren.' In Nederlandse klinieken zouden, volgens het NCRM op de homepage, 'afschrikwekkende' toestanden heersen. Vooral psychofarmatica zijn een doorn in het oog, evenals elektroshocks en isolatie. De Kamers van Koophandel verkeren in verwarring over de positie van de stichting. De NCRM is hetzij al lang opgeheven, dan wel verkeert sinds kort in liquidatie. Er is echter wel een NKRM, het Nederlands Komitee voor de Rechten van de Mens, dat in de Amsterdamse Gerard Doustraat zetelt, op het voormalige adres van de woordvoerster van Scientology, alwaar de geïnteresseerde op het antwoordapparaat van een particulier stuit. De statuten van NKRM spreken duidelijke taal. Het Komitee verzet zich tegen misstanden in de geestelijke gezondheidszorg, zoals 'beïnvloeding van de geest zonder goedkeuring van het slachtoffer, inclusief hersenspoeling, openlijk of heimelijk.’ In de doelstelling wordt de naam Scientology niet genoemd. Maar de namen van de bestuursleden maken het verband direct duidelijk. Patrick Peperstraete, bijvoorbeeld, was een topman van Scientology Nederland; Julia Rijnvis, secretaris/woordvoerster van de Scientology Kerk, is hier penningmeester. ‘Wij zijn door Scientology opgericht. Maar verder zijn we een onafhankelijke stichting. Wij dragen niet per se Scientology uit', zegt NKRM-voorzitter Jos van Loon uit Haarlem. Haar kritiek op de geestelijke gezondheidszorg in Nederland: gedwongen opname, veel medicijnen die iemand in een 'zombie' doen veranderen, seksueel misbruik, isolatiecellen, en elektroshocks die volgens Van Loon nog in zeker zestien instituten worden toegepast. 'Zulke praktijken, zegt ze, 'horen in een slachthuis thuis.' De strijd tegen misstanden geschiedt via het geven van informatie. Er worden advertenties geplaatst. Van Loon heeft in twee jaar tijd, zegt ze, honderdvijftig klachten ontvangen. Wat kan Scientology voor deze mensen betekenen? 'U bedoelt het Komitee’, verbetert Van Loon, en vervolgt: 'Wij geven informatie. We wijzen ze de weg in de rechtshulp. Meer kan ik helaas niet doen. Op zijn hoogst kan ik ze adviseren om bijvoorbeeld op homeopathie over te gaan. Zij die in de reguliere psychiatrie behandeld zijn, hebben namelijk nog een lange weg te gaan om uit de medicijnen te komen.' Wie een contract als staflid bij Scientology tekent, moet dan ook verklaren nimmer opgenomen te zijn geweest in een psychiatrische inrichting. Psychiatrische patiënten die zich bij Scientology melden, krijgen te horen dat Scientology nog niets voor ze kan doen. Van Loon: 'Maar een patiënt die nog nooit met de reguliere psychiatrie in aanraking is geweest die kan door de Scientology-methode geholpen worden. Absoluut.’ Jos van Loos stat hoog op de ladder van de IAS - the International Association of Scientologists. Zij heeft de rang Patron with Honor. Het is nauwelijks bekend dat je titels kunt verwerven als je geld doneert aan Scientology. Wie meer dan vijfduizend Amerikaanse dollar schenkt, is sponsor. Als je twintigduizend dollar schenkt (of twintig leden weet te werven) kom je op de Honorlijst. Met meer dan veertigduizend dollar ben je Patron. En wie meer dan honderdduizend dollars aan Scientology schenkt wordt bevorderd tot Patron with Honor. In ‘Impact, the magazine of the international association of scientologists’, worden de gulle Scientologen met naam en toenaam genoemd. Ook Nederland telt vele Patrons. Nog niet gesignaleerd in Nederland is een Patron Meritorious (schenking van meer dan 250 duizend dollar), noch een Gold Meritorious (meer dan een miljoen dollar). Patron with Honor Jos van Loon, NKRM-voorzitter, zegt dat het schenken niets met eer te maken heeft. 'Dat doe je puur voor je idealen, omdat Scientology een van de weinige groepen is die iets goeds voor de wereld doen.' Waar het geld heen gaat? Naar de International Association of Scientologists. Daar wordt bepaald hoe en waar het geld wordt gezet. 'Wat dacht u dat die advertenties in de ‘Herald Tribune’ hebben gekost?’ zegt Van Loon. Lachend: 'Daar is mijn donatie vast aan opgegaan. Of neem die advocaten voor de rechtszaken die we moeten voeren.’ Een bron die in contact staat met uitgetreden leden zegt dat geen van hen wil praten. Nee, ook niet anoniem. 'It is a high crime to publicly depart Scientology.’ Scientology verlaten is een misdrijf. Gebod nummer één. De consequenties? Niet alleen kan dan het geld van alle ‘geschonken’ cursussen worden teruggevorderd. Men wordt, volgens de interne richtlijnen, verklaard tot ‘suppressive person’, waarop ‘fair game’ van toepassing is, lees: men wordt vogelvrij verklaard.
- 'Bent u voor rassenscheiding en klassenstelsels?'
- 'Vindt u dat de hedendaagse ontwikkeling naar een systeem van gevangenissen zonder tralies gedoemd is tot mislukking?'
- 'Zou het u beslist inspanning kosten om over het onderwerp zelfmoord na te denken?’
- ‘Is alleen de gedachte al aan de dood of zelfs maar aan iets dat u aan de dood doet denken, afschuwwekkend voor u?'
"Wij zijn juist erg open voordat iemand wat van ons koopt", zegt Ramirez. "Iedere klant die bij ons binnenkomt, weet dat wij materiaal gebruiken van Ron Hubbard. Wij spelen geen spelletjes." Hij erkent dat "een kleine royalty afgedragen wordt aan de L. Ron Hubbard Library maar dat is geen religieus instituut. Bovendien dragen wij 10 procent van het verdiende geld af aan WISE, daar maken we ook geen geheim van."
Het bureau Slhouet Management Support uit Weesp heeft geen enkele connectie met de Scientology-kerk. Dat laat J. Ramirez, directeur algemene zaken van Silhouet, weten naar aanleiding van een artikel in 'FNV Magazine'.
|
Commentaar? Verbeteringen? Vragen? Stuur ze naar mgormez@chello.nl